ملاک و مدارهای برای تقسم حقوقی زمین
ملاک و مدارهای چندی برای تقسم حقوقی زمین از لحاظ سهم و محصول و کار وجود دارد
ملاک و مدارهای چندی برای تقسیم حقوقی زمین از لحاظ سهم و محصول و کار وجود دارد که عبارتند از :
الف – دانگ : تقسیم اراضی هر ده به شش سهم مساوی یا دانگ یک ششم وسعت کل زمین است .
ب – حبه : تقسیم اراضی هر ده به 72 حبه که هر دانگ معادل 12 حبه می شود.
ج – شعیر : تقسیم اراضی هر ده به 96 شعیر که هر دانگ معادل 16 شعیر و هر حبه معادل یک سوم شعیر است .
در همین مفهوم تقسیم بندی زمین اصطلاحات دیگری نیز رایج است که این مفاهیم تنگناهای کشاورزی ایران را نشان می دهد :
یک ده معادل 6 دانگ است به صورت زیر :
یک ده = 24 نخود =6 دانگ
یک نخود = 24 جو
یک جو = 24 پنبه دانه
بر حسب این تقسیم بندی ، هر ده و یا هر بهره برداری در یک ده می تواند به 24*24*24*قسمت یعنی به 13824 سهم الارث تملک تقسیم بندی می شود . به این ترتیب معلوم می گردد که چرا نمی توان به تقسیم زمین به معنی شکستن نسق در وجه مفروز تن در داد.
الف – دانگ : تقسیم اراضی ده به شش سهم مساوی که هر دانگ عبارت است از یک ششم آب موجود ده و زمینی که به وسیله ی آن مشروب می شود . دانگ به معنای واحد آب ، مرکب از 16 حبه یا 24 ساعت آب است که در خراسان به کار برده می شود . در کردستان یک صدو چهل و چهارم آب یک قنات معادل یک دانگ محسوب می شود که مرکب از 16 شعیر است .
ب – شعیر : یک سوم حبه در کردستان یا 8 خردل یک شانزدهم دانگ در منطقه زرند و ساوه ،
ج – حبه : زمینهای زراعی هر ده به 72 حبه تقسیم می شود که هر زراعی به نسبت سهم خود که مقادیری از 72 حبه زمینهای زراعی ده است در آن زراعت می کند . در عمل 72 حبه برابر 96 شعیر است منتهی در تنگنای بیشتر آب یا زمین مقیاس شعیر و در غیر این صورت مقیاس حبه به کار می رود .
د – طاق : زمینهای زراعی آبخور از قنات به طاق تقسیم می شوند طاق معادل یک نیمروز یا برابر با 12 ساعت آبیاری ست .
آنچه سرانجام در اصطلاحات ارضی به جا مانده قبول حقوقی این نکته بود که از نقطه نظر ثبتی و اجرای برنامه اطلاحات ارضی هر آن کس که در اثر اجرای قانون زارع صاحب نسق شناخته شده است و هر آن مالکی که مالکیت او بر زمین زراعیش به رسمیت شناخته شده است مالکان زمین خود هستند و می توانند آن را بر حسب اختیارات ناشی از حق تملکی خود مورد استفاده قرار دهند .
(نظری به مسایل و مشکلات حقوقی کشاورزی ایران- دکتر هوشنگ ساعدلو)
مطالب مرتبط
مواد مربوط به اجرت المثل ایام تصرف در قوانین - وکیل اجرت المثل ملک
اعتراض به رأی شورای اصلاحات ارضی (عدم تأیید اشتباه توسط وزارت کشاورزی)
گروه وکلای داداندیش
