قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور

قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور مصوب 1371,07,31

 ‌ماده 1 - از تاریخ تصویب این قانون گونه‌های درختانی از قبیل شمشاد، زربین، سرخدار، سروخمره‌ای، سفیدپلت، حرا و چندل، ارس، فندق، زیتون‌طبیعی، بنه (‌پسته وحشی)، گون، ششم، گردو (‌جنگلی) و بادام وحشی (‌ بادامک) در سراسر کشور جزء ذخائر جنگلی محسوب و قطع آنها ممنوع‌می‌باشد.

‌تبصره 1 - وزارت جهاد سازندگی موظف است مناطق استقرار گونه‌های یاد شده را مشخص و حفاظت نموده و متخلفین را به مراجع قضایی‌معرفی کند.

‌تبصره 2 - در مواردی که قطع این گونه‌ها بر اساس طرح مصوب و بنا بر ضرورت و مسایل فنی و توسعه گونه‌های دیگر لازم باشد با تأیید وزارت‌جهاد سازندگی مجاز خواهد بود.

‌تبصره 3 - متخلفین از این قانون برای بار اول علاوه بر پرداخت خسارتی که حسب مورد توسط کارشناسان مربوطه وزارت جهاد سازندگی ارزیابی‌خواهد گردید به حبس از یک ماه تا شش ماه و پرداخت جزای نقدی برای هر اصله درخت معادل یک برابر و نیم قیمت روز آن و در صورت تکرار به‌اشد مجازات محکوم می‌شوند.

‌تبصره 4 - اجازه داده می‌شود که هرساله معادل 30 درصد از درآمد حاصل از دریافت جرائم و فروش مواد بازداشتی ناشی از اجرای این قانون که از‌متخلفین مربوطه اخذ و به حسابی که توسط خزانه به همین منظور افتتاح می‌گردد واریز و جهت پرداخت حق‌الکشف به مأمورین کاشف سازمان‌جنگلها و مراتع کشور و مخبرین و مأمورین انتظامی در اختیار سازمان مزبور قرار داده می‌شود تا برابر آیین‌نامه نسبت به تقسیم آن اقدام نماید.

‌سازمان برنامه و بودجه مکلف است هرساله ضمن لایحه بودجه اعتبار مربوط به 30 درصد درآمد حاصل موضوع این تبصره را در ردیف جداگانه‌پیشنهاد و منظور نماید.

‌تبصره 5 - در صورت همکاری کارگزاران و مأمورین سازمان جنگلها و مراتع با متخلفین به تناسب جرم به اشد مجازات مقرر در قوانین و مقررات‌مربوطه محکوم می‌شوند.

‌ماده 2 - تشخیص منابع ملی و مستثنیات ماده 2 قانون ملی شدن جنگلها و مراتع با رعایت تعاریف مذکور در قانون حفاظت و بهره‌برداری از‌جنگلها و مراتع با وزارت جهاد سازندگی است که شش ماه پس از اخطار کتبی یا آگهی به وسیله روزنامه‌های کثیرالانتشار مرکز و یکی از روزنامه‌های‌محلی و سایر وسایل معمول و مناسب محلی، ادارات ثبت موظفندپس از انقضای مهلت مقرر در صورت نبودن معترض حسب اعلام وزارت جهاد‌سازندگی نسبت به صدور سند مالکیت به نام دولت جمهوری اسلامی ایران اقدام نمایند.

‌تبصره 1 - معترضین می‌توانند پس از اخطار یا آگهی وزارت جهاد سازندگی اعتراضات خود را با ارائه ادله مثبته جهت رسیدگی به هیأت مذکور در‌قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگلها و مراتع مصوب 22/06/1367 مجلس شورای اسلامی تسلیم نمایند. صدور‌سند مالکیت به نام دولت جمهوری اسلامی ایران مانع مراجعه معترض به هیأت مذکور نخواهد بود.

‌تبصره 2 - عبارت وزارت کشاورزی در ذیل ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگلها و مراتع مصوب22/06/1367 و تبصره 6 ذیل آن به وزارت جهاد سازندگی تغییر یافته و کمیسیون موضوع ماده واحده همچنان به اعتراضات رسیده به اجرای ماده 56‌قانون جنگلها و مراتع رسیدگی می‌نماید.

‌ماده 3 - آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون ظرف مدت دو ماه توسط وزارت جهاد سازندگی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

‌قانون فوق مشتمل بر سه ماده و هفت تبصره در جلسه روز یکشنبه پنجم مهر ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در‌تاریخ 12/07/1371 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.  

مجلس شورای اسلامی

 آئین نامه اجرایی ماده (1) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور(مصوب 16/12/1371 هیأت وزیران)

 هیئت وزیران در جلسه مورخ 16/12/1371 بنا به پیشنهاد شماره 7767/71/10/و مورخ 28/10/1371 وزارت جهاد سازندگی و به استناد ماده (3) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور مصوب 1371 آیین نامه اجرایی ماده (1) قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

ماده 1 ـ گونه ها و مناطق استقرار ذخایر جنگلی موضوع ماده (1) قانون اعم از گونه های اصلی و گونه های پرستار و همراه از طریق سازمان جنگلها و مراتع کشور مشخص شده، به منظور فوق آگهی خواهد شد.

ماده 2 ـ نیروهای انتظامی و مأمورین سازمان محیط زیست و سایر مراجع مکلفند همکاری لازم را جهت حفظ ذخایر مذکور با سازمان جنگلها و مراتع کشور معمول دارند و مدمورین انتظامی موظفند به محض اطلاع از قطع غیر مجاز ذخایر جنگلی و وقوع جرم مشهود نسبت به جلوگیری از فرار متهم و امحاء آثار جرم اقدام کنند یا در صورت مشاهده مقطوعات و مواد مستحصله از آنها مراتب را صورتمجلس نموده، ضمن ضبط مقطوعات و مواد مستحصله، متخلف را به مرجع قضائی معرفی کنند و نزدیکترین واحد اداره منابع طبیعی را جهت تحویل گرفتن مواد و تعقیب پرونده مطلع نمایند.

ماده 3 ـ معادل (30%) سی درصد از درآمد موضوع تبصره (4) ماده یک قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور که با توجه به قوانین مربوط به قاچاق وصول می­شود به نسبتهای مندرج در زیر تقسیم می­شود:

1 ـ مأمورین کاشف سازمان                                           45 درصد

2 ـ مأمورین انتظامی و مأموران محیط زیست                    30 درصد

3 ـ مخبرین(ازجمله مأمورین حفاظت محیط زیست که موارد تخلف را خبر میدهند)       25 درصد

تبصره 1 ـ مخبر کسی است که وقوع جرم را به مأموران وزارت جهاد سازندگی ـ سازمان جنگلها و مراتع کشور ـ اطلاع دهد. در صورتی که مخبر بخواهد نام او محفوظ بماند یا به نظر مأموران جهاد سازندگی و سازمان جنگلها و مراتع کشور افشای نام مخبر مصلحت نباشد نام او با ذکر مطلب در صورتمجلس محفوظ خواهد ماند.

تبصره 2 ـ در صورتی که کسی به دو عنوان ذی سهم باشد فقط حق دریافت سهم زیادتر را خواهد داشت.

تبصره 3 ـ در صورت تعدد مأمورین کاشف، مأمورین انتظامی و مخبرین، سهم مقرر بین آنان به تساوی تقسیم خواهد شد.

تبصره 4 ـ سهمیه های مقرر در این ماده در صورتی پرداخت خواهد شد که پرونده های امر منتهی به صدور کیفر خواست شده باشد.

تبصره 5 ـ سازمان جنگلها و مراتع کشور مکلف است هر ساله میزان درآمد موضوع تبصره (4) ماده (1) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور را طبق اعلامیه خزانه داری کل جهت پیشنهاد در لایحه بودجه به سازمان برنامه و بودجه اعلام نماید.

ماده 4 ـ سازمان برنامه و بودجه مکلف است اعتبار مربوط به اجرای این ماده قانون را حسب پیشنهاد وزارت جهاد سازندگی هر ساله در بودجه عمومی کشور تأمین و منظور نماید.

معاون اول رئیس جمهور

 آیین‌نامه اجرایی ماده 2 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور (مصوب 16/12/1371 هیأت وزیران)

هیأت وزیران در جلسه مورخ 16/12/1371 بنا به پیشنهاد 7767/71/10/ ‌و مورخ 28/10/1371 وزارت جهاد سازندگی و به استناد ماده (3) قانون حفظ و‌حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور مصوب 1371، آیین‌نامه اجرایی ماده (2) قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمودند:

‌ماده 1 - تشخیص منابع ملی شده و مستثنیات ماده (2) قانون ملی شدن جنگلها بر اساس تعریف مصرح در فصل اول قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و‌مراتع به عهده وزارت جهاد سازندگی است که از طریق سازمان جنگلها و مراتع کشور اقدام می‌نماید.

‌ماده 2 - در برگ تشخیص، خصوصیات منابع ملی از حیث وضع طبیعی و تعریف قانونی همچنین مشخصات ثبتی، نسق زراعی، محل وقوع، حدود و مساحت‌منطقه مورد بازدید و مستثنیات موضوع ماده (2) قانون ملی شدن جنگلها با استعلام از مراجع ذی‌ربط ذکر می‌شود و هر گاه در مرز منطقه مورد بازدید کوه یا‌رودخانه یا بزرگراه یا جاده عمومی وجود داشته باشد شرح داده می‌شود تا محل منابع و مستثنیات آن از هر حیث مشخص باشد.

ادارات ثبت اسناد و کشاورزی‌و سایر مراجع موظفند اطلاعات لازم را در اختیار مأمورین سازمان جنگلها و مراتع کشور قرار دهند.

‌ماده 3 - مأمور بازدیدکننده منطقه باید از منطقه مورد بازدید نقشه تهیه نماید و در صورت عدم امکان، کروکی تهیه نموده و تحقیقات لازم را به وسایل مقتضی‌نسبت به وضعیت منطقه مورد بازدید و مستثنیات قانونی آن بنماید و اگر احراز کند که مستحدثات بعد از تصویب قانون ملی شدن جنگلها احداث شده تاریخ‌احداث و دلایل آن را در برگ بازدید بنویسد و با اظهار نظر به واحدی که او را مأمور رسیدگی نموده تسلیم کند.

‌تبصره 1 - آگهی موضوع ماده (2) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی، علاوه بر روزنامه کثیرالانتشار و روزنامه محلی باید جداگانه تکثیر شود‌و به وسیله مأموران انتظامی برای اطلاع اهالی در معابر و اماکن عمومی محل وقوع رقبه‌الصاق گردد.

‌در آگهی باید محل قبول اعتراضات و نتیجه عدم اعتراض قید شود. مأموران انتظامی موظفند ظرف یک هفته آگهی را الصاق کرده و مراتب را به صورت کتبی به‌مرجع ارسال کننده آگهی اعلام کنند.

‌تبصره 2 - در آگهی باید نام و موقعیت رقبه و در صورت داشتن مشخصات ثبتی شماره پلاکهای اصلی و فرعی بخش ثبتی، حدود و مساحت کل محدوده مورد‌تشخیص یا تعیین مساحت مستثنیات و منابع ملی قید شود.

‌تبصره 3 - نسبت به هر منطقه نزدیکترین محلی که روزنامه در آنجا منتشر می‌شود روزنامه محلی محسوب می‌شود.

‌ماده 4 - چنانچه ظرف شش ماه از تاریخ اخطار به وسیله انتشار آگهی یا الصاق آن در معابر عمومی اعتراض نرسیده باشد مرجع ذیربط در سازمان جنگلها و‌مراتع کشور موظف است مراتب را به اداره ثبت اسناد و املاک محل اعلام نماید تا مطابق ماده (2) قانون حفظ وحمایت از منابع طبیعی وذخایر جنگلی کشور وماده 39 قانون حفاظت وبهره برداری از جنگلها ومراتع و13 آئین نامه اجرایی قانون ملی شدن جنگلها  نسبت به منابع ملی مورد تشخیص سند مالکیت تحت عنوان منابع ملی بنام دولت جمهوری اسلامی ایران (با نمایندگی وزارت جهاد سازندگی )صادرگردد.

تبصره1-مبدأ مهلت قانونی اعتراض، تاریخ انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار خواهد بودهر گاه آخرین روز مهلت قانونی مصادف با روز تعطیل باشد اولین روز بعد تعطیل آخرین روز محسوب میشود.

تبصره2-سازمان جنگلها ومراتع کشور مطابق ماده29 قانون حفظت وبهر برداری از جنگلها ومراتع کشور درانجام مقررات ثبتی وصدورسندمالکیت جهت منابع ملی مورد تشخیص بجز حقوقی که به سردفتران اسناد رسمی تعلق میگیرد از پرداخت کلیه هزینه های ثبتی اعم از حق الثبت وهزینه مقدماتی وغیره معاف میباشد.

ماده 5-اعتراض نسبت به تشخیص منابع ملی ومستثنیات ماده 2 قانون ملی شدن جنگلها ومراتع براساس مقررات قانونی تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع ماده   56 قانون جنگلها ومراتع مصوب 1367 مورد رسیدگی قرار میگیرد.

ماده6-ترتیب وصول وثبت اعتراضات،تشکیل جلسات ونحوه رسیدگی هیأتها وپرداخت حق الزحمه اعضاء وهمکاران هیأت که علاوه بر وظائف محول شده،خارج از وقت اداری همکاری مینمایند ونحوه وصول وتأمین هزینه های مربوط مطابق آئین نامه ای است که به استناد تبصره 6 قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی بتصویب وزارت جهادسازندگی میرسد.

ماده7-تأمین وتدارک امکانات تجهیزات ولوازم وابزار کار مورد نیاز هیأتهای مقرر در قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع ماده 56 قانون جنگلها ومراتع برعهده سازمان جنگلها ومراتع کشور میباشد.

ماده8-درمواردی که تشخیص منابع ملی شده مستثنیات ماده2 قانون ملی شدن جنگلها براساس مقررات مربوط وماده56 اصلاحی قانون حفاظت وبهره برداری از جنگلها ومراتع کشور انجام شده باشد حسب مورد بترتیب زیر رفتار میگردد:

‌الف - در صورتی که به اجرای مقررات ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع اعتراض شده باشد و موضوع در کمیسیون مقرر در ماده (56)‌مورد رسیدگی واقع نشده باشد، اعتراضات رسیده برای رسیدگی به هیأت مقرر در ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده (56)‌قانون جنگلها و مراتع ارجاع می‌شود.

ب - چنانچه به اجرای مقررات ماده (56) اعتراض نشده باشد پس از انقضاء مهلت مقرر در ماده (56) قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع حسب‌تقاضای سازمان جنگلها و مراتع کشور ادارات ثبت موظف به صدور سند مالکیت به نام دولت جمهوری اسلامی خواهند بود.

‌ماده 9 - پس از صدور رأی هیأت ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده (56) قانون جنگلها و مراتع چنانچه در محدوده منابع‌ملی شده تصرفات غیر مجاز وجود داشته باشد با اعلام واحد ذی‌ربط در سازمان جنگلها و مراتع کشور قوای انتظامی به استناد تبصره (4) قانون تعیین تکلیف‌اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده (56) قانون جنگلها و مراتع مکلف به خلع ید از تصرفات مذکور خواهند بود.

‌تبصره - در مورد خلع ید از تصرفات غیر مجاز در منابع ملی قطعیت یافته قبل از تاریخ 16/12/1365 از طریق مراجع قضایی اقدام می‌شود.

‌ماده 10 - در اجرای این آیین‌نامه وزارت دادگستری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، وزارت کشاورزی و سایر مراجع ذی‌ربط مکلف به انجام همکاریهای‌لازم با وزارت جهاد سازندگی (‌سازمان جنگلها و مراتع کشور) می‌باشند.

‌ماده 11 - سازمان برنامه و بودجه مکلف است بنابر پیشنهاد وزارت جهاد سازندگی هزینه‌های اجرایی این ماده قانون را اعم از خرید ماشین‌آلات، تجهیزات و‌امکانات و تأمین نیروی انسانی مورد نیاز، هر ساله تأمین و در بودجه عمومی کشور منظور نماید.

معاون اول رئیس جمهور

---

مطالب مرتبط

تصویب نامه قانون ملی شدن جنگلهای کشور 1341,10,27

در چه صورتی می توان زمین را از حالت ملی بیرون کرد ؟

اعتراض به تشخیص ملی بودن زمین - وکیل اراضی ملی - وکیل اعتراض به منابع طبیعی - وکیل خوب اعتراض به تشخیص اراضی ملی

به زودی سند دو پلاک دیگر دماوند نیز به دولت باز می گردد

اراضی ملی و موقوفات