مجازات نشر تصاویر مبتذل و مستهجن

مجازات نشر تصاویر مبتذل و مستهجن

مجازات نشر تصاویر مبتذل و مستهجن

امروزه با گسترش وسایل ارتباط جمعی شاهد آن هستیم که روابط انسانی حتی در مسیرهای دور بسیار آسان گردیده است . یکی از این وسایل ارتباطی اینترنت است که در کنار تمام مزایایی که دارد دارای مضراتی نیز می باشد. متاسفانه این روزها برخی از افراد از اینترنت برای پیش برد اهداف کثیف و شوم خود استفاده می کنند. استفاده نا مناسب از شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام سبب شده است تا وجه مثبت آنها روز به روز کم رنگ تر شده و تبدیل به یک وسیله مبتذل گردد. این روزها در سرتاسر جهان با همه گیری بیماری کرونا افراد ساعات بیشتری را دراین شبکه های اجتماعی صرف می کنند.و بدنبال آن شاهد آن هستیم که برخی از افراد که بیشتر آنها شناخته شده و به قول معروف سلبریتی هستند از این شبکه های اجتماعی به ویژه اینستاگرام استفاده می کنند تا بتوانند مفاهیمی پوچ و تهی را به خورد ذهن ما به خصوص نسل جوان بدهند. قطعا اینان از مسموم کردن ذهن افراد سود بسیاری می برند چنان که می بینیم جوانان را ترغیب به شرکت در سایت های شرط بندی و پیش بینی می کنند و از این راه میلیون ها تومان به جیب می زنند اما موضوع به همین جا ختم نمی شود برخی از این افراد حاضر هستند که برای شهرت بیشتر خود دست به انتشار تصاویر مستهجن و محتواهای مبتذل بزنند . در این روزها اینستا گرام پر از افرادی شده که ناموس مردم را ترغیب به نمایش اندام برهنه خود می کنند و با این کار سعی در جلب توجه جوانان دارند. و تا به اینجا هم موفق بودند و سبب شده اند که فضای شبکه های اجتماعی تبدیل به عرصه رقابت برهنگی و بی ناموسی شود .

اما آنچه که در این بین مهم است تدابیر قانون برای مقابله با این افراد است . قانون مجازات اسلامی و قانون جرایم رایانه ای به صراحت به این موضوع پرداخته اند . در قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات فصل 18 به جرایم ضد عفت و اخلاق عمومی پرداخته است هم چنین در جرایم رایانه ای فصل چهارم نیز به صراحت به این دسته از جرایم می پردازد.

در ابتدا به سراغ قانون تعزیرات می رویم.  براساس ماده ۶۳۹تعزیرات افراد زیر به حبس از یک تا ده سال محکوم میشوند و در مورد بند «‌الف» علاوه بر مجازات مقرر، محل مربوطه به طور موقت با نظر‌دادگاه بسته خواهد شد:
‌الف - کسی که مرکز فساد یا فحشا دایر یا اداره کند
ب - کسی که مردم را به فساد یا فحشا تشویق نموده یا موجبات آن را فراهم نماید.
تبصره - هر گاه بر عمل فوق عنوان قوادی صدق نماید علاوه بر مجازات مذکور به حد قوادی نیز محکوم میگردد.

همان طور که می بینید در مورد ب قانون گذار به جرم انگاری اشخاصی که به هر طریقی به تشویق فساد و فحشا می نمایند یا موجبات ان را فراهم می کنند پرداخته است پس سامل فعالیت در شبکه های اجتماعی نیز است.

براساس م 640 تعزیرات اشخاص ذیل به حبس از سه ماه تا یک سال و جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال و تا (۷۴) ضربه شلاق‌ یا به یک یا دو مجازات مذکور محکوم خواهند شد:
۱ - هر کس نوشته یا طرح، گراور، نقاشی، تصاویر، مطبوعات، اعلانات، علایم، فیلم، نوار سینما و یا بطور کلی هر چیز که عفت و اخلاف‌عمومی را جریحه‌دار نماید برای تجارت یا توزیع به نمایش و معرض انظار عمومی گذار یا بسازد یا برای تجارت و توزیع نگاهدارد.
۲ - هر کس اشیاء مذکور را به منظور اهداف فوق شخصا یا به وسیله دیگری وارد یا صادر کند و یا به نحوی از انحاء متصدی یا واسطه تجارت و یا‌هر قسم معامله دیگر شود یا از کرایه دادن آن‌ها تحصیل مال نماید.
۳ - هر کس اشیاء فوق را به نحوی از انحاء منتشر نماید یا آنها را به معرض انظار عمومی بگذارد.
۴ - هر کس برای تشویق به معامله اشیای مذکور در فوق و یا ترویج آن اشیاء به نحوی از انحاء اعلان و یا فاعل یکی از اعمال ممنوعه فوق و یا‌محل بدست آوردن آن را معرفی نماید.
تبصره ۱ - مفاد این ماده شامل اشیائی نخواهد بود که با رعایت موازین شرعی و برای مقاصد علمی یا هر مصلحت حلال عقلائی دیگر تهیه یا ‌خرید و فروش و مورد استفاده متعارف علمی قرار می‌گیرد.
تبصره ۲ - اشیای مذکور ضبط و محو آثار می‌گردد و جهت استفاده لازم به دستگاه دولتی ذیربط تحویل خواهد شد.

در مورد اول به صراحت به افرادی پرداخته است که از طریق تصاویرفیلم و ... عفت و اخلاق عمومی را جریحه دار می کنند و شاید بتوان گفت که نشر محتوای مبتذل و مستهجن یکی از مصادیق مورد نظر این ماده است.

اما به طور خاص تر می توان جرم انگاری در قانون جرایم رایانه ای دید.
براساس ماده۷۴۲ هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حاملهای داده محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره۱ـ ارتکاب اعمال فوق درخصوص محتویات مبتذل موجب محکومیت به حداقل یکی از مجازاتهای فوق می شود.
محتویات و آثار مبتذل به آثاری اطلاق می گردد که دارای صحنه و صور قبیحه باشد.
تبصره۲ـ هرگاه محتویات مستهجن به کمتر از ده نفر ارسال شود، مرتکب به یک میلیون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
تبصره۳ـ چنانچه مرتکب اعمال مذکور در این ماده را حرفة خود قرار داده باشد یا به طور سازمان یافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.
تبصره۴ـ محتویات مستهجن به تصویر، صوت یا متن واقعی یا غیر واقعی یا متنی اطلاق می شود که بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان است.

همچنین براساس ماده۷۴۳ـ هرکس از طریق سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده مرتکب اعمال زیر شود، به ترتیب زیر مجازات خواهد شد:
الف) چنانچه به منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آنها را تحریک، ترغیب، تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دستیابی به آنها را تسهیل نموده یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ارتکاب این اعمال در خصوص محتویات مبتذل موجب جزای نقدی از دو میلیون (۲.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال است.
ب) چنانچه افراد را به ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت آمیز تحریک یا ترغیب یا تهدید یا دعوت کرده یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم می شود.
تبصره ـ مفاد این ماده و ماده (۱۴) شامل آن دسته از محتویاتی نخواهد شد که برای مقاصد علمی یا هر مصلحت عقلایی دیگر تهیه یا تولید یا نگهداری یا ارائه یا توزیع یا انتشار یا معامله می شود.

در این دو ماده به تعریف واژه مستهجن و مبتذل پرداخته است که به خوبی رفع ابهام می نماید و در یافتن دقیق تر مصادیق آن کمک می کند.

اما خوشبختانه قانون گذار به همین جا بسنده نکرده و در سال 86 قانونی در رابطه با نحوه‌ مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت‌های غیر مجاز می‌کنند را تصویب نمود. در این قانون به صراحت می توان مجازات اشخاصی که در شبکه های اجتماعی از جمله اینستا گرام دست به انجام اعمال خلافی عفت می زنند مشاهده نمود. در اینجا به دو ماده که بیشتر از مابقی به مسئله مورد نظر ما پرداخته است اشاره می کنیم.

براساس ماده 3 این قانون - عوامل تولید، توزیع ، تکثیر و دارندگان آثار سمعی و بصری غیرمجاز اعم از این که مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته و یا بدون مجوز باشند با توجه به محتوای اثر حسب مورد علاوه بر ابطال مجوز به یکی از مجازاتهای مشروحه ذیل محکوم خواهند شد:
الف- عوامل اصلی تکثیر و توزیع عمده آثار سمعی و بصری مستهجن در مرتبه اول به یکتا سه سال حبس و ضبط تجهیزات مربوطه و یکصد میلیون(100.000.000) ریال جریمه نقدی ومحرومیت اجتماعی به مدت هفت‌سال و در صورت تکرار به دوتا پنج سال حبس و ضبط
تجهیزات مربوطه و دویست میلیون (200.000.000)ریال جزای نقدی و محرومیت اجتماعی بهمدت ده سال محکوم می‌شوند. چنانچه عوامل فوق‌الذکر یا افراد زیر از مصادیقمفسدفی‌الارض شناخته شوند، به مجازات آن محکوم می‌گردند.
 تولید کنندگان آثار مستهجن با عنف و اکراه
 تولیدکنندگان آثار مستهجن برای سوءاستفاده جنسی از دیگران
 عوامل اصلی در تولید آثار مستهجن
تبصره1- عوامل اصلی تولید آثار سمعی و بصری عبارت هستند از تهیه‌کننده سرمایه‌گذار، کارگردان، فیلمبردار، بازیگران نقشهای اصلی
تبصره2- تعداد نوار یا لوح فشرده و مانند آن بیش از «ده نسخه» به عنوان«عمده» تلقیمی‌گردد.
تبصره 3- سایر عوامل تولید، تکثیر و توزیع موضوع بند«الف» چنانچه از مصادیق افسادفی‌الارض نباشند به مجازات شلاق از سی تا هفتاد و چهار ضربه و جزای نقدی ازده‌میلیون(10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000)ریال و محرومیت اجتماعیاز دو تا پنج سال محکوم می‌شوند.
تبصره 4- تکثیر و توزیع کنندگان آثار سمعی و بصری کمتر از ده نسخه حسب مورد بهجریمه نقدی از یک میلیون(1.000.000)تا ده میلیون (10.000.000) ریال و سی تا هفتادو چهارضربه شلاق محکوم خواهند شد.
تبصره 5- آثار سمعی و بصری«مستهجن» به آثاری گفته می‌شود که محتوای آنها نمایشبرهنگی زن و مرد و یا اندام تناسلی و یا نمایش آمیزش جنسی باشد.
تبصره 6- چنانچه تولید، تکثیر، توزیع و یا داشتن آثار مستهجن از مصادیقافسادفی‌الارض نباشد مجازات مفسدفی‌الارض ندارد.
ب- تهیه و توزیع و تکثیرکنندگان نوارها و دیسکتها و لوحهای فشرده شو و نمایشهای
مبتذل چنانچه از مصادیق افسادفی‌الارض نباشند در مرتبه اول به سه ماه تا یک سالحبس و یا دومیلیون(2.000.000) ریال تا ده میلیون(10.000.000) ریال جزای نقدی و درمرتبه دوم به تحمل یک سال تا سه سال حبس و یا پنج میلیون (5.000.000)ریال تاسی‌میلیون (30.000.000)ریال جزای نقدی و در صورت تکرار به سه تا ده سال حبس و یاده میلیون (10.000.000) ریال تا پنجاه میلیون (50.000.000)ریال جزای نقدی و ضبطکلیه تجهیزات مربوطه بنابه مراتب به عنوان تعزیر محکوم می‌شوند.

تبصره1- آثار سمعی و بصری« مبتذل» به آثاری اطلاق می‌گردد که دارای صحنه‌ها و صورقبیحه بوده و مضمون مخالف شریعت و اخلاق اسلامی را تبلیغ و نتیجه‌گیری کند.
تبصره 2- دارندگان نوارها و دیسکتها و لوحهای فشرده مستهجن و مبتذل موضوع این قانون به جزای نقدی از پانصدهزار(500.000) ریال‌تا پنج میلیون (5.000.000)ریال ونیز ضبط تجهیزات محکوم می شوند و نوارها و دیسکتها و لوحهای فشرده مکشوفه امحاءمی‌گردد.

شاید بتوان از تبصره 3 این ماده این گونه استباط کرد که جرم انتشار تصاویر مستهجن در برخی موارد از مصادیق افساد فی الارض باشد و مجازات افساد فی الارض را به دنبال داشته باشد.

ماده 10- انتشار آثار مستهجن و مبتذل از طریق ارتباطات الکترونیکی و سایتهایکامپیوتری یا وسیله و تکنیک مشابه دیگر از مصادیق تکثیر و انتشار محسوب و مرتکبحسب مورد به مجازات مقرر در این قانون محکوم می‌شود.

و در این قانون رسیدگی به این جرایم را در صلاحیت دادگاه انقلاب می داند. در نتیجه می توان گفت که به نمایش گذاشتن تصاویر مستهجن و بر خلاف عفت جرم بوده و قابل پیگیری کیفری از سوی مراجع ذی صلاح است.

به امید روزی که جامعه به ویژه جوانان به حدی از آگهی برسند که دیگر افراد سودجو با سوء استفاده از خلاء های روانی اشخاص نتوانند به اهداف شوم و کثیف خود برسند.

مطالب مرتبط

قانون نحوه مجازات اشخاصی که درامور سمعی و بصری فعالیتهای غیرمجاز می نمایند