مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون باغستان سنتی قزوین
مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون مجموعه طرحها، مصوبات و اقدامات مطرح در باغستان سنتی قزوین ـ اثرطبیعی ثبت ملی
استاندار محترم و رئیسشورای برنامهریزی و توسعه استان قزوین
شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۹/۴ پیرو تصمیات جلسه مورخ ۱۳۹۷/۷/۲ خود مجموعه طرحها، مصوبات و اقدامات مطرح در باغستان سنتی قزوین (اثر طبیعی ثبت ملی) را با توجه به صورتجلسه کمیته فنی شماره یک مورد بررسی قرار داد و ضمن تأکید بر نقش بی بدیل باغستان سنتی قزوین در تداوم حیات پایدار شهر قزوین و پرهیز از هرگونه اقدام منجر به تخریب این سرمایه طبیعی و میراثی شهر، مقرر مینماید با عنایت به تأثیرات مخرب بعضی از تصمیمات و مصوبات قبلی اصلاحات به شرح در اسناد طرح جامع مصوب شهر قزوین اعمال و اسناد مذکور پس از کنترل دبیرخانه شورای عالی توسط دبیر شورا ابلاغ شود :
الف ـ اصلاحات در حوزه مباحث ترافیک و حمل و نقل
۱ـ در خصوص محور موسوم به "کمربند شرق" با عنایت به اقدامات اجرایی صورت گرفته اصلاحات به شرح زیر اعمال شود :
۱ـ ۱ـ از میدان شورا تا بند ارنجک در صورت تأیید وزارت نیرو مبنی بر رعایت ملاحظات مربوط به حریم و بستر رودخانه ارنجک در مسیر اجرا شده تثبیت و در غیراینصورت تدابیر لازم جهت حفظ حریم و بستر رودخانه بر اساس نظر وزارت نیرو در مسیر اعمال گردد .
۱ـ ۲ـ از بند ارنجک با اصلاح هندسی و اتخاذ تمهیدات لازم بصورت متصل با محدوده شهر با رعایت ملاحظات مربوط به حریم امنیتی در مجاورت با دیوار پادگان و اداره کل اطلاعات استان در انطباق با کمربند پیرامونی شهر اجرا گردد .
۱ـ ۳ـ آن بخش از کمربندی شرقی حدفاصل بندارنجک به طرف میدان مینودر با عنایت به مغایرت با طرح جامع حمل و نقل و ترافیک شهر قزوین و طرح جامع مصوب مورخ ۱۳۹۴/۰۴/۲۲ و عبور از اراضی زراعی و باغی و عدم وجود هرگونه ضرورت ترافیکی بطور کامل حذف گردد .
۲ـ در مسیر کمربندی پیرامونی شهربا توجه به اینکه بعضاً ازعرصه ارزشمند باغستان (درختان انبوه) عبور میکند اصلاحات به شرح زیراعمال شود .
۲ـ ۱ـ کمیتهای متشکل از نمایندگان معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی، دبیرخانه شورای عالی، استانداری قزوین، اداره کل راه و شهرسازی استان، شهرداری قزوین و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مسیر کمربندی را در جنوب شرقی حدفاصل پل امام رضا (ع) تا بلوار ابوترابی را با تأکید بر حفظ عرصه باغستان و بهحداقل رساندن تداخل مسیر با عرصه باغستان و استفاده از ظرفیت حداکثری معابر موجود بررسی و تدقیق نماید.همچنین در ادامه با استفاده از ظرفیت معابر موجود مسیرپیشنهادی از میان باغات حذف و با استفاده از ظرفیت محورهای شیشه چی ـ میرزاکوچک خان و بلوار باهنر، امتداد مسیر کمربندی پیرامونی به سمت شمال تدقیق گردد.نظر کمیته مذکور به عنوان نظر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در اسناد اصلاحی طرح جامع لحاظ گردد .
۲ـ ۲ـ در جنوب غربی حدفاصل میدان قدس تا محور شیشه چی مسیر قبلی با نزدیک شدن به بافت کالبدی شهر در حداکثر ممکن به شرح نقشه پیوست اصلاح گردد .
۳ـ در خصوص معبر موسوم به نسیم شمال(جاده گاز) تدابیر و اصلاحات زیر اتخاذ گردد .
۳ـ ۱ـ با توجه به اینکه توسعه راهها در باغات سنتی قزوین باعث افزایش نفوذپذیری به باغها و تخریب شبکه آبراهههای آن میگردد، ضمن تأکید بر ضرورت خروج تدریجی ترافیک عبوری ازآن، مقرر میگردد هرگونه تعریض محور نسیم شمال از دستور کار خارج و محور مذکور با عرض حداکثر۱۰متر حفظ گردد.این محور در میان مدت میتواند با حذف ترافیک عبوری بعنوان محورگردشگری با غلبه حرکت پیاده ضمن تامین نیاز دسترسی باغداران به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری در مقیاس منطقهای و ملی شهر مورد استفاده قرار گیرد .
۳ـ ۲ـ تقاطعهای غیرهم سطح پیشنهادی با محور نسیم شمال درمحور منتهی به اقبالیه و محور منتهی به بهشت فاطمه(فارسیان) با توجه به عدم وجود ضرورت ترافیکی وافزایش تخریب عرصه باغات حذف گردد .
۴ـ ضمن تأکید برحفظ عرض موجود محور دسترسی بهشت فاطمه (فارسیان) با تعریض آن مخالفت گردید .
۵ ـ به جهت حفاظت از عرصه باغستان، در معابری که در حد فاصل معابر شهری وباغات سنتی قرار میگیرند، تعریض از طرف بدنه شهری صورت گیرد .
۶ ـ براساس طرحهای فرادست، مناسبترین ایده جهت ساماندهی ترافیک برونشهری شهر قزوین، کنارگذر پیشنهادی در طرح مجموعه شهری در بخش جنوبی با فاصله مناسب از باغستان است.لذا مقررمی گردد اداره کل راه و شهرسازی استان با هماهنگی معاونت حمل نقل اجرای محور مذکور را اولویت پروژههای در دست اقدام خود قرار دهد .
ب ـ با توجه به تغییرات کاربری انجام شده بر روی باغات اصلاحات به شرح زیر در اسناد طرح جامع اعمال گردد:
۷ـ در اراضی قرادآباد موسوم به عظیم زاده (غرب محدوده شهر) با توجه به نقشه تفکیکی تهیه شده بر اساس ماده۱۰۱قانون شهرداریها و همچنین آراء و مکاتبات قضایی موجود، مقرر میگردد آن قسمت از اراضی که متعلق به شهرداری است، به عنوان بخشی از عرصه باغستان از محدوده خارج و در حریم شهر به عنوان عرصه ثبتی باغستان سنتی قزوین تثبیت گردد .
۸ ـ اراضی موسوم به کَتاباد: با توجه به اینکه این اراضی بخشی از عرصه باغستان سنتی قزوین هستند که با کاربری پارک و فضای سبزدر داخل محدوده قرارگرفتهاند و تبعا حقوق مکتسبه برای آنها متصور نیست از محدوده شهر خارج و در حریم، به عنوان عرصه ثبتی باغستان سنتی قزوین تثبیت گردد .
ج ـ در تداخلاتِ عرصه ثبتی باغستان با محورهای ورودی شهراصلاحات به شرح زیر اعمال شود:
۹ـ در محور آیت ا...ابوترابی: ضمن مخالفت با هرگونه تخصیص کاربری بر روی عرصه اثر ثبتی باغستان در شمال و جنوب محور ابوترابی، مقرر گردید حد محدوده با خروج عرصه باغستان بر حد کالبدی مستحدثات قانونی مربوطه قبل از سال۹۳ (تاریخ ثبت باغستان به عنوان اثرملی) منطبق گردد. در این خصوص لزوم تهیه طرح ساماندهی صنوف بدنه محور و به تبع آن تسهیل عبور و مرور ترافیک ورودی به شهر ضروری است .
تبصره: طرح مربوط به صنوف مزاحم در اراضی موسوم به کوره ملی درحد مصوبه کمیسیون ماده پنج و صرفا در بخشهای فاقد پوشش گیاهی مورد تائید میباشد .
۱۰ـ محور آیتا... خامنهای: با توجه به اهمیت محور آیت ا...خامنهای به عنوان ورودی شرقی شهر و هم پیوند بودن اراضی طرفین ورودی شرقی شهر با باغستانهای سنتی واقع درحریم درطرفین بلوار آیت ا...خامنهای همسو با بند ۸ ـ ۲ مصوبه مورخ ۹۴/۴/۲۲ شورای عالی شهرسازی و معماری طرح ساماندهی بدنه محور مذکور با غلبه فضای سبزعمومی هماهنگ با ضوابط میراث فرهنگی تهیه پس از اخذ مصوبات استانی جهت بررسی و تصمیمگیری به کمیته فنی شماره ۳ و متعاقب آن به شورای عالی ارجاع گردد.همچنین مقرر میگردد ضمن پرهیز از هرگونه بارگذاری جدید بر روی عرصه اثر ثبتی باغستان، خط محدوده شهر بر حد کالبدی مستحدثات قانونی تا قبل از سال ۹۳ (تاریخ ثبت باغستان به عنوان اثرملی) منطبق گردد .
۱۱ـ محور میرزا کوچک خان و ورودی جاده رشت و جاده همدان: ضمن مخالفت با هرگونه تخصیص کاربری بر روی عرصه اثر ثبتی باغستان، مقرر گردید خط محدوده با خروج عرصههای ثبتی باغستان بر حد کالبدی مستحدثات قانونی تا قبل از سال ۹۳ (تاریخ ثبت باغستان به عنوان اثرملی) منطبق گردد .
د: تکالیف عمومی
۱۲ـ شورای عالی شهرسازی و معماری بر لزوم ایجاد تدابیر نرمافزاری مدیریت و ساماندهی ترافیک و افزایش سهم حمل و نقل عمومی در راستای احکام برنامههای توسعه ۵ ساله کشور به جای رویکردِ کلی توسعه زیرساختهای شبکه در قالب معابر، کمربندی و تقاطعهای غیر همسطح که در شهر قزوین نمود قابل توجهی دارد تأکید مینماید.
۱۳ـ با تائید نماینده محترم وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی مقرر گردید ضوابط و مقرراتِ پیوست اثر ثبتی باغستان، متضمن حفظ و صیانت ازحیات باغستان و مشتمل بر ملاحظات مختلف از جمله شبکه آبیاری ـ شبکه دسترسی باغات ـ حصار و دیوار ـ چاهخانهها و... توسط وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی و با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی در اسرع وقت (ظرف ۲ ماه) تدوین و پس از اخذ مصوبات قانونی لازم به مراجع ذیربط ابلاغ گردد .
۱۴ـ با توجه به نقش تاریخی و سنتی چاهخانهها در فرهنگ باغداری سنتی قزوین، مقرر گردید با بررسی تصاویر تاریخی، مجوزات لازم جهت احداث و احیای ابنیه مذکور براساس نقشههای تأیید شده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر و به مراجع ذیربط ابلاغ گردد .
۱۵ـ با عنایت به اینکه بخشی از عرصه باغستان واقع درجنوب محور میرزاکوچکخان در محدوده اثر ثبتی واقع نشده است، مقرر گردید نقشه محدوده اثر ثبتی با الحاق این بخش توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مورد تدقیق قرار گیرد .
۱۶ـ با توجه به اینکه همه تدابیر حفاظتی برای باغستان، در صورت عدم تخصیص حق آبههای لازم، عملاً منجر به اخذ نتیجه نخواهد شد، مقرر گردید وزارت نیرو تدابیر لازم در خصوص حفظ رژیم هیدرولوژیک رودخانه باراجین(ارنجک)، بازار و سایر رودخانههای تغذیهکننده باغستان و عدم تخصیص حق آبه باغستان به سایر فعالیتهای عمرانی و گردشگری و همچنین تخصیص آب یارانهای( از خط انتقال آب طالقان) برای باغداران را اتخاذ نماید .
۱۷ـ به تصریح تبصره ذیل ماده ۶ قانون تأسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور لازم است طرح جامع ترافیک شهر قزوین بر اساس مفاد این مصوبه اصلاح گردد.
مراتب جهت استحضارو صدور دستور انعکاس و اقدام اعلام میشود.
معاون شهرسازی و معماری و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ـ فرزانه صادقمالواجرد