تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها به معنای تغییر نحوه استفاده و بهره برداری از کاربری زراعی و باغی به کاربری دیگراست به گونه ای که مانع « تداوم » و « بهره وری » این اراضی گردد
تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها به معنای تغییر نحوه استفاده و بهره برداری از کاربری زراعی و باغی به کاربری دیگراست به گونه ای که مانع « تداوم » و « بهره وری » این اراضی گردد؛ به همین خاطر ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب ۱۳۷۴/۰۳/۳۱ در این خصوص چنین مقرر نموده است « بمنظور حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و تداوم و بهره وری آنها از تاریخ تصویب این قانون تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها درخارج از محدوده قانونی شهرها و شهرکها جز در موارد ضروری ممنوع میباشد.»
بند ( د ) ماده یک آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب ۱۳۸۶ هیات وزیران در خصوص تعریف تغییر کاربری چنین بیان نموده « هر گونه اقدام [ ی است ] که مانع از بهره برداری و استمرار کشاورزی اراضی زراعی و باغ ها در قالب ایجاد بنا، برداشتن یا افزایش شن و ماسه و سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب شود.»
تعیین و تغییر کاربری املاک واقع در محدوده شهری، با توجه به ماده 5 قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، بر عهده کمیسیون مقرر در این ماده است، اما براساس تبصره 2 ماده 1 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها«مرجع تشخیص اراضی زراعی و باغها، وزارت جهاد کشاورزی است ...» همچنین براساس تبصره ماده 1 این قانون «تشخیص موارد ضروری تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها در هر استان به عهده کمیسیونی مرکب از رئیس سازمان جهاد کشاورزی، مدیر امور اراضی، رئیس سازمان مسکن و شهرسازی، مدیرکل حفاظت محیط زیست آن استان و یک نفر نماینده استاندار میباشد که به ریاست سازمان جهاد کشاورزی تشکیل میگردد...» که این کمیسیون به کمیسیون تبصره یک ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها معروف است.
براساس تبصره 1 ماده 1 دستورالعمل تعیین مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز موضوع ماده ۱۰ قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زارعی و باغها مصوب ۱/۸/۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی، موضوع ماده ۱۱ تصویب نامه شماره ۵۹۸۷۹/ت ۳۷۱۱۰ هـ مورخ۱۳۸۶/۴/۱۹ هیئت وزیران « تشخیص سایر مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز [ غیر از مصادیق موضوع ماده یک دستور العمل که ذیلا می آید ] به عهده سازمان امور اراضی کشور بوده و سازمان جهاد کشاورزی استان موظف است در صورت ابهام نظریه سازمان مذکور را استعلام و براساس آن عمل نماید.»
براساس ماده 1 دستورالعمل تعیین مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز موضوع ماده ۱۰ قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زارعی و باغها مصوب 1385/8/1 مجلس شورای اسلامی، موضوع ماده ۱۱ تصویب نامه شماره ۵۹۸۷۹/ت ۳۷۱۱۰ هـ مورخ۱۳۸۶/۴/۱۹ هیئت وزیران « اقدامات ذیل در صورتی که در اراضی زارعی و باغهای موضوع قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زارعی و باغ ها و بدون رعایت ضوابط و مقررات مربوطه و اخذ مجوز از کمیسیون تبصره یک ماده یک و یا موافقت سازمان جهاد کشاورزی در قالب طرحهای تبصره ۴ الحاقی قانون مذکور حسب مورد صورت گیرد و مانع از تداوم تولید و بهره برداری و استمرار کشاورزی شود به عنوان مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز تلقی میگردد:
– برداشت یا افزایش شن و ماسه
– ایجاد بنا و تأسیسات
– خاکبرداری و خاکریزی
– گود برداری
– احداث کورههای آجر و گچپزی
– پی کنی
– دیوار کشی اراضی
– دپوی زباله، نخاله و مصالح ساختمانی، شن و ماسه و ضایعات فلزی.
– ایجاد سکونتگاههای موقت
– استقرار کانکس و آلاچیق
– احداث جاده و راه
– دفن زبالههای واحدهای صنعتی
– رها کردن پسابهای واحدهای صنعتی، فاضلابهای شهری، ضایعات کارخانجات
– لوله گذاری
– عبور شبکههای برق
– انتقال و تغییر حقابه اراضی زارعی و باغات به سایر اراضی و فعالیتهای غیر کشاورزی
– سوازندن، قطع و ریشه کنی و خشک کردن باغات به هر طریق
– مخلوط ریزی و شن ریزی
– احداث راهآهن و فرودگاه
– احداث پارک و فضای سبز.
– پیستهای ورزشی
– استخرهای ذخیره آب غیر کشاورزی
– احداث پارکینگ مسقف و غیرمسقف
– محوطه سازی (شامل سنگفرش و آسفالت کاری، جدول گذاری، سنگ ریزی و موارد مشابه)
– صنایع تبدیلی و تکمیلی و غذایی و طرحهای موضوع تبصره ۴ فوقالذکر.
– صنایع دستی
– طرحهای خدمات عمومی
– طرحهای تملک داراییهای سرمایهای مصوب مجلس شورای اسلامی (ملی – استانی). »
مطابق تبصره 4 ماده یک قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها « احداث گلخانهها، دامداریها، مرغداریها، پرورش ماهی و سایر تولیدات کشاورزی و کارگاههای صنایع تکمیلی و غذایی در روستاها بهینهکردن تولیدات بخش کشاورزی بوده وتغییر کاربری محسوب نمیشود. موارد مذکور از شمول این ماده مستثنی بوده و با رعایت ضوابط زیستمحیطی با موافقت سازمانهای جهاد کشاورزی استانها بلامانع میباشد.»براساس تبصره یک ماده 2 قانون مزبرور « تغییر کاربری اراضی زراعی و باغها برای سکونت شخصی صاحبان زمین تا پانصد متر مربع فقط برای یکبار و احداث دامداریها، مرغداریها، پرورش آبزیان، تولیدات گلخانهای و همچنین واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و صنایع دستی مشمول پرداخت عوارض موضوع این ماده نخواهدبود.» مطابق بند 3 از قسمت الف دستورالعمل ماده 1 آئین نامه اجرائی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها « ..فعالیتهایی از قبیل پرورش قارچ، آبزیان، اسب، کرم ابریشم، زنبورداری، تولید نهال و بذر و … » را جزء تعریف سایر تولیدات کشاورزی آورده است.
براساس بند 1 از قسمت الف دستورالعمل ماده 1 آئین نامه اجرائی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها « کارگاه صنایع تکمیلی و غذایی و واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی، بنگاههای تولیدی ..» جزء موارد تغییر کاربری مجاز تلقی شده اند.
نویسنده : محسن رفعتی
اگر نیاز به وکیل متخصص در زمینه تغییر کاربری اراضی و زراعی داشتید حتما با ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط
قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها با آخرین اصلاحات
آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها
تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی - وکیل تغییر کاربری اراضی کشاورزی