شکایت از فرد غیر ایرانی

شکایت از فرد غیر ایرانی

موضوع
تکلیف دادسرا در خصوص شکایت از فرد غیر ایرانی که در خارج از کشور علیه فرد ایرانی مرتکب جرم شده

پرسش
ماده 8 قانون مجازات اسلامی با حصول شرایط مندرج در ذیل آن رسیدگی به جرایم شخص غیر ایرانی که در خارج از ایران مرتکب جرایمی غیر از جرایم مندرج در مواد قبلی آن علیه شخص ایرانی شود را در صورتی که در ایران یافت یا به ایران اعاده شود تجویز نموده است اعلام نمایید تا زمانیکه متهم مزبور در ایران یافت یا به ایران اعاده نشده آیا در صورت شکایت شاکی دادسرا حق تحقیق دارد یا خیر؟

نظر هیئت عالی
نظریه اکثریت قضات محترم دادگستری شهرستان قروه موجه و مورد تأیید است. ضمناً بنظر می رسد در فرض سؤال باید قرار موقوفی تعقیب صادر شود.

نظر اکثریت
تا زمانی که متهم در ایران یافت نشده یا اعاده نشده دادسرا مجاز به تحقیق نمی باشد، زیرا : به هر حال دو شرط « یافت در ایران » یا « اعاده » لازمه رسیدگی می باشد. وقتی با فقدان این دو شرط صلاحیت رسیدگی منتفی گردیده، لذا ورود در جنبه تحقیق در دادسرا نیز وجاهت ندارد ( تابعیت قاعده فرع از اصل ) لذا باید پرونده با قرار متناسب و بدون انجام تحقیقی مختومه شود. استناد گروه اقلیت به قانون استرداد مجرمین نیز موجه نیست. زیرا قانون مزبور قبل از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 می باشد.

نظر اقلیت
دادسرا با شکایت شاکی مجاز به انجام تحقیق و تعقیب می باشد زیرا : در مواد 7 و 8 قانون مزبور دو شرط یافت در ایران یا استرداد به ایران مقدمه محاکمه و رسیدگی است و عبارات « محاکمه » و « رسیدگی » در مواد 7 و 8 ناظر به دادگاه است نه دادسرا و از مفاد مواد فوق چنین استنباط میگردد که صرفاً محاکمه غیابی متهمان جایز نیست. ماده 8 مزبور اصل صلاحیت مبتنی بر تابعیت بزه دیده را پذیرفته است و اصل بر صلاحیت رسیدگی است پس دادگاههای کشور ایران صالح به رسیدگی است و صرفاً محاکمه غیابی جایز دانسته نشده است و عدم تجویز محاکمه غیابی دلالتی بر عدم تحقیق و جمع آوری ادله در دادسرا ندارد . با پذیرش تحقیق و جمع آوی ادله در دادسرا و صدور کیفرخواست، به هر حال ادله از جمله اظهارات گواهان و گواهی پزشکی قانونی (مثلا در ضرب و جرح عمدی منجر به شکستگی و ... ) جمع آوری میگردد. لذا پذیرش این دیدگاه موافق با احتیاط است و در هر صورت ضرری ندارد ولی عدم پذیرش این دیدگاه دارای تالی فاسدی است. زیرا ممکن است موجب ازبین رفتن ادله گردد و حق شاکی در آینده تضییع گردد لذا ضمن جمع آوری ادله تا زمانیکه متهم در ایران یافت نشده یا اعاده نشده فقط رسیدگی و محاکمه غیابی انجام نمی شود. در ماده مزبور به اعاده متهم به ایران اشاره شده و اعاده منوط به اعلام جرم از سوی شاکی است و نیازمند تحقیق و تعقیب است و تا اعلام جرمی نشود اعاده قابل تصور نیست جلوگیری از حصول مرور زمان و اینکه فلسفه وضع ماده 8 حمایت از بزه دیده ایرانی در خارج از کشور است. همچنین از مجموع مواد قانونی راجع به استرداد مجرمین مصوب 14 / 02 / 1339 و بخشنامه های پیرو آن قانون، دیدگاه فوق قابل استنباط است. لازم به ذکر است قانون راجع به استرداد مجرمین شرایط شکلی استرداد متهمان و مجرمان را اعلام کرده لذا ایراد گروه اکثریت به اینکه این قانون قبل از قانون مجازات اسلامی تصویب شده وارد نیست.

مطالب مرتبط

ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی چه شرایطی دارد؟

شرایط اعطای تابعیت به فرزندان حاصل ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی

نحوه اعطای تابعیت ایرانی به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی