بسیاری از مراجعان به دادگاهها و محاکم قضایی از نحوه تنظیم شکایت و حتی تفاوت شکواییه با دادخواست حقوقی بیاطلاعند. این موضوع در حالی است که دادخواست حقوقی برای پروندههای حقوقی و شکواییه برای پروندههای کیفری تنظیم و برای رسیدگی به محاکم قضایی ارجاع میشود.
بر اساس قانون، دادخواست حقوقی برای پروندههای حقوقی و شکواییه برای پروندههای کیفری تنظیم و برای رسیدگی به محاکم قضایی ارجاع میشود.
مسعود مظاهری، حقوقدان و وکیل پایهیک دادگستری در خصوص نحوه تنظیم شکواییه گفت: دادخواهی جزایی در پروندههای کیفری را شکایت میگویند، یعنی فرد شاکی با حضور در مراجع قضایی یا انتظامی شکایت خود را تنظیم کند که البته این روزها از طریق دفاتر الکترنیک قضایی، ثبت میشود.
وی ادامه داد: شکایت، بیانکننده ادعای یک شخص معین یا نامعین علیه فرد دیگری است که البته به استناد ادله و مستندات مطرح میشود و در تنظیم شکواییه، متولی امر، دادسرا و نهادهای امنیتی هستند، از این جهت که جرم نظم عمومی جامعه را برهم میزند.
این حقوقدان افزود: در واقع دادسرا متعهد به این است که پس از ارجاع شکواییه، ادله را جمعآوری و مرتکب یا مرتکبان جرم را شناسایی کند و در نهایت با اتخاذ تصمیم نهایی پرونده را به دادگاه بفرستد.
به گفته مظاهری، در هنگام تنظیم شکواییه هرچه افراد متضرر از جرم ادله و مستندات به دادسرا ارایه کنند، روند تنظیم پرونده تسهیل شده و با سرعت بیشتری ادامه پیدا میکند.
وی در ادامه عنوان کرد: شکایت معمولا از یک شخص یا اشخاص معین صورت میگیرد و به این معنا نیست که شکایت از شخص مجهولالهویه غیرقابل پذیرش باشد بلکه برخلاف دادخواستهای حقوقی که اگر خوانده معلوم و معین نباشد، دعوا به جریان نمیافتد، در شکایات کیفری چنانچه طرف شکایت معلوم هم نباشد، دادسرا ملزم به پذیرش شکایت و تشکیل پرونده است. مثلا در سرقت منزل، سرقت خودرو و بسیاری پروندههای سرقت در لحظه اول سارق نامشخص است، اما باید پرونده تشکیل و مسیر رسیدگی آغاز شود.
این وکیل پایهیک دادگستری بیان کرد: در تنظیم شکایت موضوعات متفاوت است. اما در لحظه اول مهم این است که پرونده کیفری است و باید شکایت ثبت شود. در جرایمی مثل توهین، ضرب و شتم و سرقت، تنظیم شکایت شاید در حد ۱۰ دقیقه زمان ببرد، اما در برخی موضوعات به علت پیچیدگیهای گسترده نیاز به زمان دارد. به عنوان مثال، در برخی پروندهها ۲ تا ۳ ماه زمان صرف میشود تا با جمعآوری کامل ادله، شکایت تنظیم شود.
وی اظهار کرد: در تنظیم شکایت ادله باید بهگونهای ثبت شود که اثبات ادعا با سهولت بیشتری انجام شود و چنانچه قرار باشد با شکایت بیاساس به دادگاهها برویم، جز اتلاف وقت و افزایش بار پروندهها در مراجع قضایی فایده دیگری نخواهد داشت.
مظاهری خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر این است که در امر کیفری نیاز نیست شکایت به صورت کتبی ثبت شود بلکه با حضور فرد شاکی در مرجع قضایی شکایت شفاهی هم ثبت میشود، چراکه امر دادرسی باید با کمترین موانع انجام شود تا اشخاص بتوانند شکایت خود را مطرح کنند.
منبع : روزنامه حمایت