آیین نامه اجرایی تهیه و تصویب طرحهای هادی روستایی
آیین نامه اجرایی تهیه و تصویب طرحهای هادی روستایی بر اساس ماده 7 اساسنامه بنیاد مسکن
آیین نامه اجرایی تهیه و تصویب طرحهای هادی روستایی بر اساس ماده 7 اساسنامه بنیاد مسکن
ماده 1-مفاهیم برخی از واژه‌های به کار رفته در این آئیننامه به قرار زیر میباشد:
الف ـ "روستا" ـ روستا مجموعه‌هایست زیستی (مسکونی ـ تولیدی) که رابطه ارگانیکی با طبیعت و مجموعه‌های روستایی و شهری همجوار خود داشته باشد و حدود آن بر اساس مواد 2 و 3 قانون تعاریف تقسیمات کشوری تعیین میگردد.
ب ـ "منطقه روستایی" عبارتست از حوزه تأثیرگذار و یا تأثیرپذیر از روستا در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی.
ج ـ "طرحهای روستا" عبارتست از طرح تجدید حیات و هدایت روستا با لحاظ ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی.
د ـ "شورای مرکزی" اختصاراً به مفهوم شورای مرکزی بنیاد مسکن بکار رفته است.
ر ـ "شورای تصویب" اختصاراً به مفهوم شورای تصویب طرحهای هادی استان به کار رفته است.
س ـ "بنیاد" اختصاراً به مفهوم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بکار رفته است.
و ـ "مشاورین" عبارتند از افراد حقیقی و حقوقی متعهد و متخصصی که برای مدتی جهت تهیه طرح هادی روستاهای مشخص با عقد قرارداد با این نهاد همکاری می‌نمایند
ماده 2-اهداف طرحهای هادی بشرح زیر است: الف ـ ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی اقتصادی ـ اجتماعی. ب ـ تأمین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی، تولیدی، رفاهی. ج ـ هدایت وضعیت فیزیکی روستا. د ـ ایجاد تسهیلات لازم جهت بهبود مسکن روستائیان و خدمات محیطزیستی و عمومی.
ماده 3- "شورای مرکزی بنیاد مسکن" این شورا که در ماده 10 قانون اساسنامه بنیاد مسکن تعریف شده در مرکز تشکیل و دارای یک کمیته فنی بررسی طرحها میباشد
ماده 4- وظایف شورای مرکزی در ارتباط با طرحهای هادی.
الف ـ تصویب ضوابط فنی و عمومی طرحهای هادی.
ج ـ هماهنگی بین برنامه‌ها و طرحهای وزارتخانه‌های مربوطه با طرحهای هادی.
د ـ بررسی زمینه مشارکت بانها و دیگر سازمانهای اجرائی در تهیه و اجرای طرحهای هادی.
هـ ـ تصویب عناوین طرحهای تحقیقی و ارجاع آن به کمیته فنی یا مجاری ذیربط جهت اقدام.
و ـ تصویب مدلها و الگوهای توسعه روستاهای مناطق مختلف کشور و ابلاغ آن.
تبصره ـ جزئیات مربوط به نحوه گردش کار شورای مرکزی و کمیته فنی و دبیرخانه ضمن آئیننامه داخلی که به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید تعیین میگردد
ماده 5- "شورای تصوی طرحهای هادی" این شورا مرکب از استاندارد و یا معاون (عمرانی یا برنامه‌ریزی) استانداری و مدیران بنیاد مسکن و جهادسازندگی استان و ادارات کل مسکن و شهرسازی، کشاورزی، برنامه و بودجه استان به سرپرستی استاندارد تشکیل گردیده و دارای یک کمیته فنی به شرح زیر است: کمیته فنی طرحهای هادی مرکب از نمایندگان بنیاد مسکن، جهاد سازندگی وزارت برنامه و بودجه، وزارت کشاورزی و دفتر فنی استانداری به منظور بررسی و تأثیر طرحهای پیشنهادی و ارائه آن به شورای تصویب تشکیل میگردد
ماده 6- ـ وظایف شورای تصویب عبارتست از:
الف ـ بررسی اولویت روستاهائی که باید برای آنها طرح هادی تهیه شود بر اساس جمعیت موجود، به ویژه پیشبینی امکانات توسعه آنها، زمینهای کشاورزی بافت و مشکلات روستا. ب ـ تصویب طرحهای هادی پیشنهادی تهیه شده به وسیله مشاورین و دفاتر تهیه طرحهای هادی بنیاد مسکن. ج ـ ایجاد هماهنگی بین ارگانها و سازمانهای ذیربط جهت اجرای طرحهای مصوب. د ـ ایجاد زمینه مشارکت مردم در طراحی و اجراء طرحهای هادی. هـ ـ ایجاد هماهنگی بین طرحهای هادی و طرحهای جامع سرزمین و منطقه‌ای و ـ نظارت و پیگیری اجرای طرحهای مصوب. تبصره ـ کلیه مصوبات شورا با اکثریت حاضرین معتبر است و طرح باید حائز حداق سه رأی باشد
ماده 7-بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بر اساس قانون وظایف زیر را بر عهده دارد.
الف ـ هماهنگی اجرائی در زمینه انتخاب مشاور و گروه اجرائی تهیه طرح و ابلاغ کار به آنان.
ب ـ عقد قرارداد با گروه اجرائی تهیه طرح و مشاورین.
ج ـ بررسی فنی مقدماتی طرحهای تهیه شده.
د ـ اداره کمیته فنی وابسته به شورای مرکزی و شورای تصویب.
تبصره ـ کلیه طرحهای پیشنهادی و ضوابط و آئیننامههای اجرائی توسط دبیرخانههای مربوطه به شوراهای اخیرا ذکر ارائه میگردد.
و ـ ابلاغ طرحهای تصویب شده به مبادی ذیربط.
ز ـ تهیه و تأمین اعتبارات مورد نیاز طرحهای هادی.
ح ـ اقدام و اجرای طرحهای فیزیکی تهیه شده با همیاری مردم.
ط ـ کلیه اقدامات لازم در زمینه بهبود شرایط ساخت در روستا بر اساس طرح مصوب
ماده 8- "شناخت وضع موجود" شناسائی و مطالعه وضع موجود در ابعاد منطقه و روستا بشرح زیر صورت میگیرد.
الف ـ شناسائی منطقه عبارتست از شناسائی اجمالی عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی بر اساس الگوهای پیشفرضی و ضوابط بنیاد مسکن.
ب ـ "شناسائی روستا" ـ در این بخش از مطالعه تأثیر شرایط و عوامل طبیعی زمینهای اطراف روستا و تأثیر طول و عرض جغرافیائی، عوارض طبیعی، وضع خاک شیب زمینها، پوشش نباتی و عوامل اقلیمی در مسائل زیستمحیطی در قالب الگوهای فوق الذکر مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و کاربرد آنها در جهت تکامل زیست محیطی انسان مشخص و ارائه میگردد. ضمناً در رابطه با وضعیت کالبدی روستا، بازتاب فعالیتهای انسانی در محدوده حوزه آبخیز و منابع طبیعی روستا، (کشاورزی، باغداری و دامداری) و فعالیتهای معدنی و صنعتی (معادن و کارگاههای صنعتی کوچک و بزرگ) و نیز فعل و انفعالات شکل‌گیری اماکن در آبادی (نظیر واحدهای مسکنی، باغات درون آبادی اماکن اجتماعی مذهبی، بهداشتی آموزشی، تجاری، خدماتی و راههای ارتباطی) بر روی شرایط کالبدی روستا و حوزه نفوذ آن به منظور تکامل بخشی و فراهم نمودن شرایط مناسبتر زیست مورد مطالعه قرار میگیرد.
ماده 9-"تعیین ضوابط و ارائه پیشنهادات در راستای اهداف فوق الذکر و تعیین محدوده برنامه مورد نیاز" به منظور دستیابی بر محورهای اصلی طراحی پیشنهادات و ضوابط کلی زیر ارائه میگردد:
الف ـ ارائه پیشنهادات بمنظور تعیین جهات، رشد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستا.
ب ـ ارائه پیشنهادات توسعه فیزیکی در وجوه سه گانه فوق
ماده 10- "تهیه طرح هادی" پس از دستیابی بر محورهای طراحی و تعیین ضوابط توسعه، طرحهای اصلاحی در دو بخش غیرفیزیکی و فیزیکی به شرح زیر ارائه میگردد.
الف ـ "طرحهای غیرفیزیکی" ـ این بخش از طرحها عمدتاً به صورت ارائه برنامه و جایگاه فیزیکی آنها در حوزه نفوذ روستا مطرح شده و لازمه اجرای آن، هماهنگی و مساعدت دیگر ارگانهای اجرائی دستاندرکار کشور میباشد. برنامههای مذکور عبارتند از:
- برنامه ها و جایگاه افزایش تولیدات روستائی از طریق به کارگیری هر چه بیشتر آب و خاک در منابع و کشاورزی.
- برنامه ها و جایگاه خدمات عمومی به منظور ایجاد تعادل بین فضاها، امکانات عملکرد و نیازهای کمی و کیفی جمعیت روستا.
- برنامه‌ها و مکانیابی و گزینش مراکز استقرار جمعیت از طریق هماهنگیهای لازم با روستا.
- برنامه‌ها و جایگاه شبکه مراکز تأسیسات عمومی روستا.
ب ـ "طرحهای فیزیکی" ـ این بخش از طراحی عمدتاً موقعیت کالبدی و بهبود وضع موجود روستا را در بر گرفته و شامل طرحهای زیر است:
- طراحی جهت گسترش و جایگزینی فضاهای لازم با توجه به جمعیت و تا 10 سال آینده روستا.
- تنظیم شبکههای ارتباطی خارج و داخل روستا.
- طرح دفع آبهای سطحی و بکارگیری آنها در توسعه منابع طبیعی، کشاورزی و صنایع مفید.
- طراحی سیستمهای فاضلاب (در صورت لزوم)
- ارائه تیپ‌های مناسب مسکن با بهره گیری کامل از الگوهای محلی و متناسب با ابعاد خانوار با اتکای بر تکنولوژی مناسب ساختوساز.
- ارائه برنامه زمانبندی اجرائی طرح.
- تهیه نقشه‌های اجرائی (نقشه‌های فاز 2) در حد نیاز دستگاههای اجرائی و یا عوامل محلی به منظور هدایت مسائل اجرا
ماده 11-"اجرای طرحهای مصوب و نظارت بر آن" ـ بنیاد مسکن با توجه به اصل عدم مداخله مستقیم در اجرا و یا اتکاء به مشارکتهای مردمی به ترتیب زیر انجام وظیفه مینماید:
الف ـ ایجاد زمینه مشارکت بانکها و صندوقهای قرض الحسنه و فراهم نمودن تسهیلات مالی.
ب ـ ارائه خدمات فنی و تخصصی در زمینه نظارت و تهیه ماشین آلات سنگین در رابطه با طرح فیزیکی.
ج ـ ایجاد بستر مشارکت مردم و سازماندهی نیروهای محلی در رابطه با تهیه و اجرای طرح.
د ـ نظارت بر نحوه هزینه وامها متناسب با طرحهای تهیه شده.
هـ ـ تفکیک و واگذاری زمین به افرادیکه بنحوی مسکن آنها در طرح پیشنهادی قرار میگیرد.
بر اساس تبصره 3 ماده 4 قانون اساسنامه بنیاد مسکن. تبصره ـ کلیه عملیات طراحی و اجرا با مشارکت و همفکری مردم صورت میگیرد
ماده 12- "تصویب و ابلاغ ضوابط به استان" ضوابط و قوانین مربوط به انتخاب و معرفی روستا توسط دبیرخانه شورای مرکزی تهیه و پس از تصویب شورای مذکور به استانها ارسال میگردد.
ماده 13- "انتخاب مشاور" مشاورین داوطلب همکاری با بنیاد توسط دبیرخانه شورای تصویب معرفی و به نظر بنیاد مرکز انتخاب میگردند
ماده 14- "تشکیل تیم کارشناسی" دفتر تهیه طرحهای هادی میتواند با استفاده از متخصصین و سازماندهی نیروهای دانشجوئی گروههای کارشناسی تشکیل داده و طرح هادی برخی روستا را مستقیماً تهیه نماید
ماده 15- ـ "کنترل مراحل مختلف طرح" مطالعات انجام شده توسط مشاور در مراحل مختلف توسط دفتر تهیه طرحهای هادی بنیاد مذکور و استان کنترل و تأیید میگردد
ماده 16- "تصویب طرح تهیه شده" طرحهای ارائه شده بوسیله دبیرخانه شورای تصویب "بنیاد استان" در شورای مذکور مطرح و پس از بررسی‌های لازم تصویب میگردد. تبصره ـ در صورت عدم تأیید و تصویب طرح پیشنهادی مشاور مؤظف به اصلاح آن است
ماده 17- "ابلاغ طرح" طرح تصویب شده توسط بنیاد مرکز به استانداری و بنیاد استان جهت اجرا ابلاغ میگردد
ماده 18-بودجه تهیه طرح هادی از منابع زیر تأمین و هزینه میگردد:
الف ـ اعتبارت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
ب ـ اعتبارات پیشبینی شده در قانون بودجه هر سال.
تبصره ـ تخصیص بودجه تهیه و طرح و چگونگی هزینه آن توسط دفتر مرکزی بنیاد تعیین میگردد.
منبع : وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران
مطالب مرتبط
رای وحدت رویه شماره 784 هیات عمومی دیوان عالی کشور
آیین نامه استفاده از اراضی، احداث بنا و تأسیسات در خارج از حریم شهرها و محدوده روستا مصوب 1391,02,10
گروه وکلای داداندیش
