اساسنامه شرکت ملی گاز ایران

اساسنامه شرکت ملی گاز ایران مصوب 1356,08,25با اصلاحات و الحاقات بعدی

فصل اول - کلیات و سرمایه

ماده ۱ - نام شرکت، شرکت ملی گاز ایران است که بموجب بند الف ماده ۵ اساسنامه شرکت ملی نفت ایران بصورت شرکت سهامی تشکیل ‌میشود و شرکت فرعی شرکت ملی نفت ایران است.

ماده ۲ - مرکز اصلی شرکت در تهران است و شرکت میتواند شعب یا نمایندگیهائی برای اجرای عملیات در داخل و خارج کشور تأسیس نماید.

ماده ۳ - مدت شرکت نامحدود است.

ماده ۴ - سرمایه شرکت که تمام آن از طرف صاحب سهام پرداخت شده است مبلغ بیست و پنج میلیارد و پانصد میلیون (000 /000 /500 /25) ریال ‌است که به دویست و پنجاه و پنجهزار (000 /255) سهم یکصد هزار ریالی با نام تقسیم میگردد. کلیه سهام شرکت ملی گاز ایران متعلق بشرکت ملی‌ نفت ایران و غیرقابل انتقال میباشد، هر گونه افزایش در سرمایه شرکت منوط به تأیید مجمع عمومی فوق ‌العاده شرکت و تصویب نهائی هیئت وزیران ‌است.

فصل دوم - موضوع - وظائف، حقوق و اختیارات شرکت ‌

ماده ۵ - موضوع شرکت عبارتست از:

الف - تهیه و بعمل آوردن انواع گاز منجمله گاز طبیعی، گاز طبیعی مایع، گاز مایع و گاز مصنوعی و ایجاد وسائل و تأسیسات لازم برای نیل باین مقصود.

ب - مطالعه و تهیه و تنظیم و اجرای طرحهای احداث خطوط لوله و شبکه‌ های توزیع گاز طبیعی همچنین تهیه و احداث وسائل حمل و نقل و ‌توزیع و ذخیره ‌سازی انواع گاز و مشتقات آن.

ج - حفاظت و نگهداری و اداره عملیات مربوط به خطوط لوله و شبکه‌ های توزیع گاز طبیعی و تأسیسات مربوط به انواع گاز و مشتقات آن.

د - حمل و نقل و فروش انواع گاز و مشتقات آن.

هـ - صدور انواع گاز و مشتقات آن بخارج از کشور و فروش آنها بمنظور صادرات.

و - تنظیم مقررات مربوط به ایمنی و طرز استفاده از وسائل توزیع گاز و همچنین استانداردهای مربوط به صنعت گاز بر اساس استانداردهای ملی‌ و بین‌ المللی.

ز - هرگونه اقدام دیگر مرتبط با صنعت گاز با موافقت مجمع عمومی.

ماده ۶ - بمنظور تأمین مقاصد و انجام عملیات مذکور در ماده ۵ این اساسنامه شرکت دارای حقوق و اختیارات زیر میباشد:

الف - مشارکت با مؤسسات و شرکتهای ایرانی و یا خارجی واجد صلاحیت فنی و مالی برای بعمل آوردن و مایع نمودن و پخش و فروش و‌ حمل و نقل و صدور انواع گاز طبیعی و مشتقات آن طبق مقررات این اساسنامه و قوانین مربوط.

ب - ایجاد شرکتهای فرعی و شرکتهای وابسته و شعبه ‌ها و نمایندگیها در ایران و خارج از ایران با رعایت بند الف ماده ۵ اساسنامه شرکت ملی ‌نفت ایران.

ج - انعقاد قرارداد با خریداران بمنظور صدور و فروش و پخش و حمل و نقل انواع گاز و مشتقات آن.

تبصره ۱- قراردادهای مشارکت که بمنظور تولید و پخش و حمل و نقل و صدور و فروش انواع گاز و مشتقات آن منعقد میشود پس از تصویب‌ مجمع عمومی شرکت و با رعایت مقررات قانون جلب و حمایت سرمایه ‌های خارجی قابل اجراء خواهد بود.

تبصره 2 - در مورد هر قراردادی که در اجرای عملیات موضوع این ماده دولت نیز علاوه بر شرکت بعنوان طرف اول آنرا امضاء کند شرکت بعنوان نماینده دولت عمل خواهد کرد.

د - تصدی هر نوع عمل بازرگانی مربوط به تهیه و بعمل آوردن و صدور و فروش انواع گاز و مشتقات آن.

هـ - دریافت وام یا اعتبار از منابع داخلی یا خارجی و اعطاء وام یا اعتبار به اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از داخلی یا خارجی بمنظور اجراء‌ مقاصد شرکت با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

و - خرید و اجاره و تأسیس و تکمیل و توسعه و تعمیر و اداره کارخانه و دستگاهها و تأسیسات و وسائلی که برای انجام مقاصد شرکت لازم باشد ‌همچنین ایجاد و بکار انداختن راه‌ آهن و یا بندر و انواع سرویسهای مخابراتی با سیم و بی ‌سیم و هواپیمائی و کشتیرانی در مواردی که عملیات شرکت‌ ایجاب نماید با اجازه قبلی دولت.

ز - اقدام به هر گونه عملیات برای استفاده از زمینهائی که در اختیار شرکت است بمنظور انجام مقاصد مذکور در این اساسنامه با رعایت قوانین و‌ مقررات مربوط.

ح - شرکت میتواند در حوزه عملیات و برای مصارف خود در اراضی بایر متعلق به دولت یا بلامالک از آب و همچنین از هر نوع سنگ و خاک و‌شن و ماسه و سنگ آهک و سنگ گچ بدون پرداخت حقوق دولتی با رعایت تبصره ماده ۷ این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط استفاده نماید. اگر عمل شرکت برای استفاده از مواد مذکور موجب ضرر شخص ثالث گردد شرکت باید خسارت را جبران نماید ولی در هر صورت شخص ثالث ‌نمیتواند مانع عملیات شرکت شود.

تبصره - شرکت میتواند با تصویب مجمع عمومی هر یک از شرکتهای وابسته را بشرط اینکه مالکیت بیش از پنجاه درصد سهام آنها متعلق بشرکت باشد از معافیتها و مزایای موضوع این ماده برخوردار نماید.

ط - اقدام به انعقاد قراردادهای استخدام یا خدمات یا مشاوره با مؤسسات و اشخاص اعم از داخلی و خارجی.

ی - درخواست ثبت پروانه‌ های اختراع و تملک حق اختراع با تراضی دارنده حق و تحصیل حق استفاده و هر گونه اطلاعات درباره اختراعات و‌ طرحها و طریقه‌ های مربوط به صنعت گاز و صنایع وابسته به آن در حدود قوانین و مقررات مربوط.

ک - انجام برخی از عملیات شرکت در موارد مقتضی بوسیله نمایندگیها یا پیمانکاران.

ل - مقررات مواد ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ اساسنامه شرکت ملی نفت ایران در مورد اراضی و اعیان مورد نیاز برای انجام عملیات شرکت نیز قابل اجراء است.

م - شرکت میتواند با تصویب مجمع عمومی بر حسب مصلحت و اقتضاء در مورد بعضی از شرکتهای فرعی و وابسته خود که در پخش و فروش ‌انواع گاز و مشتقات آن فعالیت میکنند تا ۹۹ درصد سهام متعلق به خود را طبق قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی به کارکنان ایرانی شرکت و‌شرکتهای مزبور یا ایرانیان دیگر بفروش برساند.

ماده ۷ - مالیات بر درآمد شرکت و شرکتهای فرعی و وابسته آن بر اساس نرخ و مقررات قانونی مربوط به مالیات بر درآمد شرکتهای نفتی از سود ویژه وصول ‌خواهد شد و هیچگونه مطالبه دیگری از شرکت و شرکتهای فرعی و وابسته آن تحت عنوان مالیات و یا عوارض و حقوق و غیره زاید بر آنچه طبق ‌مقررات قانونی از شرکتهای نفتی قابل وصول باشد جایز نخواهد بود. منافع شرکت و شرکتهای فرعی و وابسته آن از فعالیتهای غیر مربوط به صنعت گاز مشمول مقررات عمومی مالیاتی کشور خواهد بود.

تبصره - حقوق و عوارضی که طبق قوانین از طرف مقامات دولتی یا محلی در ازای خدمات مورد درخواست شرکت یا شرکتهای فرعی و وابسته ‌آن و یا خدماتی که معمولا برای عموم انجام میشود مطالبه میگردد از شرکت و شرکتهای فرعی و وابسته آن نیز قابل وصول است.

ماده 8 - شرکت میتواند هزینه و تعهدات ارزی خود را در داخل و خارج کشور در حدود بودجه مصوب از درآمدهای ارزی خود بپردازد. شرکت در‌ اول هر سال موافقت مقامات قانونی مربوط را برای استفاده از اعتبارات ارزی سالانه خود یکجا تحصیل و صورت هزینه ‌های ارزی را هر سه ماه یکمرتبه به مقامات مذکور و خزانه تسلیم خواهد نمود.

فصل سوم - ارکان شرکت ‌

ماده ۹ - شرکت دارای ارکان زیر میباشد:

1 - مجمع عمومی .

2 - هیئت مدیره و مدیرعامل.

3 - بازرسان.

قسمت اول - مجمع عمومی نمایندگان صاحب سهام ‌

ماده 10 (اصلاحی 08ˏ04ˏ1390)- نمایندگان صاحب سهام در مجمع عمومی عبارتند از:
نخست‌ وزیر.
وزیر امور اقتصادی و دارائی.
وزیر نیرو.
وزیر صنعت، معـدن و تجارت.
وزیر کار و امور اجتماعی.
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
یک وزیر دیگر به انتخاب نخست ‌وزیر.
دو نفر از مدیران شرکت ملی نفت ایران به انتخاب رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران.

تبصره - ریاست جلسه مجمع عمومی با نخست ‌وزیر و در غیاب نخست‌ وزیر با یکی از وزرای حاضر در جلسه با تعیین قبلی نخست ‌وزیر خواهد ‌بود.

ماده ۱۱ - جلسات مجمع عمومی در تیر ماه هر سال برای رسیدگی به ترازنامه و در آبانماه همان سال بمنظور رسیدگی و تصویب بودجه بطور‌عادی تشکیل میگردد و تا موقعی که نسبت به موضوع مندرج در دستور جلسه تصمیمی اتخاذ نشده جلسات ادامه خواهد داشت و در جلسات مذکور‌ اضافه بر ترازنامه و بودجه ممکن است بر حسب پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل یا طبق نظر رئیس مجمع عمومی موضوعات دیگری نیز در ‌دستور مذاکرات قرار گیرد.

ماده ۱۲ - دعوت برای تشکیل مجمع عمومی عادی یا فوق العاده از طرف رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت بعمل میآید. در صورتیکه ‌رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل اقدام به دعوت مجمع عمومی ننماید رئیس مجمع عمومی رأساً مجمع عمومی را دعوت خواهد نمود ‌دستور جلسه مجمع عمومی در دعوت نامه قید میشود.

ماده ۱۳ - جلسات مجمع عمومی در مرکز شرکت در تهران با حضور رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و در غیاب او با قائم‌ مقامی که از طرف او ‌بدین منظور تعیین و معرفی خواهد شد تشکیل میشود.

تبصره - علاوه بر رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل اعضای هیئت مدیره و بازرسان شرکت نیز میتوانند بدون داشتن حق رأی در جلسات مجمع‌ عمومی شرکت نمایند.

ماده ۱۴ - جلسات مجمع عمومی با حضور حداقل شش نفر رسمیت خواهد یافت و برای اعتبار تصمیمات در هر مورد پنج رأی موافق ضرورت‌ دارد.

ماده ۱۵ - مجمع عمومی یک نفر را به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل بسمت دبیر مجمع عمومی انتخاب خواهد نمود. جلسات مجمع‌ عمومی پس از تصویب به امضای رئیس مجمع عمومی میرسد و در پرونده مخصوص نگهداری خواهد شد.

ماده ۱۶ - وظائف مجمع عمومی بقرار زیر است:

الف - رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت با توجه به گزارش سالانه هیئت مدیره و گزارش بازرسان. گزارش سالانه هیئت مدیره و ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و گزارش بازرسان باید لااقل دو هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار کلیه اعضای‌ مجمع عمومی قرار گیرد.

ب - بررسی و تصویب برنامه عملیات و فصول و ارقام کلی بودجه جاری و سرمایه ‌ای شرکت. بودجه پیشنهادی باید لااقل دو هفته قبل از تشکیل جلسه از طرف رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت برای کلیه اعضای مجمع عمومی فرستاده‌ شود.

ج - اتخاذ تصمیم نسبت به میزان ذخیره ‌های عمومی شرکت به پیشنهاد هیئت مدیره.

د - اجازه استفاده از ذخیره‌ های شرکت به پیشنهاد هیئت مدیره.

هـ - اتخاذ تصمیم نسبت به قراردادهای مشارکت بمنظور تولید و پخش و حمل و نقل و صدور انواع گاز و مشتقات آن.

و - اتخاذ تصمیم نسبت به تشکیل و یا انحلال شرکتهای فرعی و وابسته شرکت و هر گونه فعالیت صنعتی و یا بازرگانی دیگر مربوط به مقاصد ‌شرکت.

ز - پیشنهاد یکنفر از افراد واجد صلاحیت به هیئت وزیران جهت انتصاب بسمت رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت.

ح - انتخاب اعضای اصلی و علی‌ البدل هیئت مدیره به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل.

ط - انتخاب بازرسان.

ی - تعیین حقوق رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت و اعضای اصلی هیئت مدیره و بازرسان با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

ک - تعیین خط ‌مشی عمومی شرکت.

ل - اظهار نظر نسبت بهرگونه پیشنهاد راجع به اصلاح یا تغییر مواد اساسنامه شرکت که برای اخذ تصمیم نهائی و تقدیم بقوه مقننه بدولت ‌تسلیم خواهد شد. پیشنهاد اصلاح یا تغییر اساسنامه باید از طرف رئیس مجمع یا رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت یا لااقل دو نفر از اعضای مجمع عمومی بعمل ‌آید.

م - اتخاذ تصمیم در مورد افزایش سرمایه شرکت و پیشنهاد تصویب آن به دولت.

ن - اتخاذ تصمیم درباره هر موضوع دیگری که با رعایت مفاد این اساسنامه در دستور جلسه مجمع عمومی قرار گیرد.

س - هر گاه مجمع عمومی بازرسی قسمتی از عملیات شرکت را لازم تشخیص دهد بوسیله بازرسان اقدام خواهد شد.

قسمت دوم - هیئت مدیره و مدیرعامل

ماده ۱۷ - هیئت مدیره از ۵ نفر عضو اصلی که یکی از آنها رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل خواهد بود و دو نفر عضو علی ‌البدل که در غیاب عضو ‌اصلی حضور می ‌یابند تشکیل خواهد شد. در غیاب رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل ریاست جلسات هیئت مدیره با قائم ‌مقام رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل خواهد بود که قبلا از طرف رئیس‌ هیئت مدیره و مدیرعامل از بین اعضاء اصلی هیئت مدیره تعیین شده باشد.

ماده 18 - مجمع عمومی برای انتخاب رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل یکنفر از افراد واجد صلاحیت را پیشنهاد مینماید که با تأیید هیئت وزیران ‌به فرمان همایونی برای مدت شش سال باین سمت منصوب خواهد شد. اعضای اصلی هیئت مدیره بنا به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و‌ تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال انتخاب و با فرمان همایونی باین سمت منصوب میشوند اعضاء علی ‌البدل هیئت مدیره بنا به پیشنهاد ‌رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال تعیین میشوند. رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل افراد واجد صلاحیت را‌ برای انتخاب عضویت اصلی و علی‌ البدل هیئت مدیره بمجمع عمومی پیشنهاد مینماید انتخاب رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و مدیران قبل از‌ انقضای مدت مذکور با رعایت ترتیب مقرر در این ماده انجام ‌پذیر خواهد بود.

ماده ۱۹ - رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره باید ایرانی باشند. رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل از بین کارمندان صنایع نفت و‌گاز و پتروشیمی ایران که اقلا پانزده سال سابقه خدمت در صنایع مزبور را داشته و حداقل پنج سال عضو هیئت مدیره صنایع مذکور باشد و یا از بین ‌اشخاصی که سابقه خدمات برجسته دولتی و یا اجتماعی داشته باشند انتخاب خواهد شد. اعضای هیئت مدیره از بین کارمندان صنایع مذکور که اقلا دهسال سابقه خدمت داشته و لااقل پنجسال عهده‌ دار مشاغل مهمی در این صنایع بوده‌ اند و یا از بین متخصصین برجسته دیگر که سابقه اشتغال در‌مدیریت مؤسسات صنعتی مهم و یا امور مالی و اقتصادی و حقوقی داشته باشند انتخاب خواهند شد. اعضاء علی ‌البدل هیئت مدیره منحصراً از بین کارمندان عالیرتبه شرکت انتخاب میشوند.

تبصره - لااقل چهار نفر از اعضای اصلی هیئت مدیره باید از میان کارمندان واجد شرایط صنایع نفت و گاز و پتروشیمی انتخاب شوند.

ماده ۲۰ - انتخاب مجدد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و اعضای اصلی و علی ‌البدل هیئت مدیره در پایان مدت مدیریت آنها بلامانع است. در پایان ‌مدت عضویت رئیس و اعضای اصلی و علی ‌البدل هیئت مدیره تا وقتیکه هیئت مدیره جدید انتخاب نشده است، اعضای هیئت مدیره امور شرکت را ‌اداره خواهند کرد.

ماده ۲۱ - رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و اعضای اصلی و علی ‌البدل هیئت مدیره موظفاً انجام وظیفه خواهند کرد و باید تمام وقت در اختیار ‌شرکت باشند و هیچ نوع شغل در خارج از شرکت قبول نکنند. اشتغال مدیران در اموریکه صرفاً جنبه تدریس داشته باشد و عضویت در شوراها و ‌مجامع فرهنگی و اجتماعی بصورت افتخاری بدون دریافت حقوق با موافقت رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل مجاز خواهد بود.

تبصره 1 - هر یک از اعضای هیئت مدیره که از مقررات این ماده تخلف نماید از سمت خود مستعفی شناخته خواهد شد.

تبصره 2 - عضویت اعضای هیئت مدیره در هیئتهای مدیره و هیئتهای بازرسی شرکتهای فرعی و وابسته موکول بتصویب رئیس هیئت مدیره‌ و مدیرعامل شرکت خواهد بود و از این بابت وجهی دریافت نخواهند نمود.

ماده 22 - آن عده از اعضای هیئت مدیره که از بین کارمندان صنایع نفت، گاز و پتروشیمی انتخاب میشوند از لحاظ بازنشستگی تابع شرایط و‌ مقررات عمومی مربوط بکارمندان شرکت ملی نفت ایران میباشند ادامه خدمت رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل پس از رسیدن بسن بازنشستگی‌ منوط بتصویب مجمع عمومی و تأیید هیئت وزیران و ادامه خدمت اعضای اصلی و علی ‌البدل هیئت مدیره پس از رسیدن بسن بازنشستگی منوط ‌به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و تصویب مجمع عمومی میباشد.

ماده ۲۳ - جلسات هیئت مدیره بر حسب تشخیص و بدعوت رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و یا با پیشنهاد دو نفر از اعضای هیئت مدیره ‌تشکیل خواهد شد.

ماده ۲۴ - جلسات هیئت مدیره بریاست رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و در غیاب او بریاست قائم ‌مقام وی و با حضور لااقل سه نفر از اعضای ‌اصلی و یا علی ‌البدل هیئت مدیره رسمیت مییابد. تصمیمات هیئت مدیره با اکثریت سه رأی قابل اجرا میباشد.

تبصره - صورت جلسات هیئت مدیره پس از تصویب بامضای رئیس جلسه میرسد و در مرکز شرکت نگاهداری میگردد هر قسمت از مذاکرات ‌که هیئت مدیره آنرا محرمانه تلقی کند محرمانه بودن آن باید در صورتجلسه قید شود.

وظائف و اختیارات هیئت مدیره ‌

ماده ۲۵ - هیئت مدیره در حدود مقررات این اساسنامه دارای همه گونه اختیار برای اجرای وظایف مصرح در این اساسنامه از جمله وظایف و‌اختیارات زیر میباشد:

الف - اجرای تصمیمات مجمع عمومی.

ب - تأسیس شعب و نمایندگیها و یا برچیدن آنها در داخل کشور و خارج از کشور.

ج - تصویب تشکیلات و سازمان کلی شرکت بنا به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

د - تهیه برنامه عملیات و فصول و ارقام کلی بودجه جاری و سرمایه‌ ای شرکت برای تسلیم بمجمع عمومی.

ه ـ - تهیه گزارش هیئت مدیره و ترازنامه سالانه و حساب سود و زیان برای تصویب مجمع عمومی و پیشنهاد دستور جلسه مجمع عمومی.

و - تصویب بودجه تفصیلی شرکت و تصویب اصلاح بودجه و اعتبارات به پیشنهاد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل در حدود اختیاراتی که از‌طرف مجمع عمومی بهیئت مدیره تفویض میشود.

ز - تهیه برنامه عملیات و تعیین خط مشی و سیاست کلی شرکت برای تسلیم به مجمع عمومی.

ح - اخذ تصمیم نسبت به معاملات و قراردادها طبق آئین ‌نامه معاملات شرکت.

ط - اخذ تصمیم نسبت به مشارکت با اشخاص و مؤسسات و شرکتهای ایرانی و خارجی و پیشنهاد به مجمع عمومی برای تصویب.

ی - پیشنهاد تشکیل یا انحلال شرکتهای فرعی و وابسته به مجمع عمومی.

ک - اخذ تصمیم نسبت به برنامه ‌های شرکت و هر گونه اقدام دیگری که در حدود عملیات موضوع شرکت برای اداره آن لازم باشد.

ل - دادن اختیارات برای سازش و تعیین داور در مورد اختلافات و دعاوی شرکت و بطور کلی هر اقدامی که برای حفظ حقوق شرکت لازم باشد.

م - اخذ تصمیم درباره کلیه پیشنهادهای هیئت مدیره و مدیرعامل که برای حفظ حقوق شرکت لازم و در صلاحیت هیئت مدیره باشد.

ن - تصویب و اصلاح اساسنامه‌ های شرکتهای فرعی و انجام وظائفی که بموجب مقررات اساسنامه‌ های شرکت های فرعی بر عهده مجامع عمومی ‌آن شرکتها محول گردیده است و بطور کلی اعمال کلیه حقوق شرکت در شرکتهای فرعی. هیئت مدیره در این موارد بعنوان مجمع عمومی شرکتهای ‌فرعی اتخاذ تصمیم مینماید.

س - تعیین سیاست کلی فروش و پخش و صدور فرآورده ‌های شرکت.

ع - تصویب معاملات غیرمنقول شرکت.

ف - آئین ‌نامه‌ ها و مقررات استخدامی، بازنشستگی، اداری، فنی، حسابداری، حسابرسی و معاملاتی و مالی شرکت ملی نفت ایران که بتصویب‌ مجمع عمومی آن شرکت رسیده باشد در شرکت ملی گاز لازم‌ الاجراء خواهد بود در مواردی که آئین ‌نامه ‌ها و مقررات مزبور قابل انطباق با احتیاجات و‌ عملیات شرکت نبوده و یا اجرای آن از لحاظ شرکت ملی گاز ممکن نباشد هیئت مدیره میتواند پس از بررسی موضوع پیشنهادهای لازم را برای اخذ ‌تصمیم به مجمع عمومی تسلیم نماید.

ض - پیشنهاد استفاده از ذخیره عمومی شرکت به مجمع عمومی.

ق - تعیین حقوق اعضای علی ‌البدل هیئت مدیره با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

ر - اخذ تصمیم نسبت به فروش انواع گاز و مشتقات آن.

وظایف و اختیارات رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل

ماده 26 - رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل بالاترین مقام اجرائی و اداری شرکت بوده و بر کلیه سازمانهای تابع شرکت ریاست دارد و مسئول حسن ‌جریان کلیه امور و حفظ حقوق و منافع و اموال شرکت میباشد و برای اداره امور شرکت و اجرای مصوبات هیئت مدیره و مجمع عمومی دارای همه‌ گونه حقوق و اختیار در حدود مقررات این اساسنامه و بودجه مصوب میباشد و نمایندگی شرکت را در مقابل کلیه مقامات قضائی و کشوری و‌ لشکری و مؤسسات و اشخاص اعم از ایرانی و خارجی با حق توکیل غیر خواهد داشت و میتواند تمام یا قسمتی از اختیارات خود را بهر یک از‌ اعضاء هیئت مدیره و رؤسای قسمتهای شرکت به مسئولیت خود تفویض کند تا اداره عملیات مختلف شرکت را که باین طریق بآنها محول میگردد ‌زیر نظر مستقیم وی بر عهده گیرند. رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ریاست مجامع عمومی هر یک از شرکتهای فرعی را نیز بر عهده خواهد داشت. اختیارات و وظایف رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت شامل موارد زیر میباشد:

الف - نصب و عزل و ارتقاء و اعطای پاداش و اضافه حقوق و مزایا و اخذ تصمیم درباره کلیه امور استخدامی کارکنان شرکت اعم از ایرانی و یا‌ خارجی طبق آئین ‌نامه‌ های شرکت.

ب - تعیین امضاء ‌های مجاز و تعهد آور برای شرکت.

ج - دریافت و پرداخت وجوه و باز کردن حساب ریالی و ارزی در بانکهای داخلی و خارجی با رعایت مقررات مربوط با امضای رئیس هیئت مدیره‌ و مدیرعامل و امضای یک عضو هیئت مدیره خواهد بود. رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل میتوانند یک یا چند نفر از اعضای هیئت مدیره را باین منظور انتخاب و معرفی نماید. رئیس هیئت مدیره و مدیر‌عامل و عضو منتخب مزبور میتوانند حق امضای خود را بهر یک از کارمندان شرکت به تشخیص و مسئولیت خود واگذار نمایند.

د - اعمال کلیه حقوق شرکت و نظارت در امور شرکتهای فرعی و وابسته و شعب و نمایندگیها با رعایت مقررات مربوط.

هـ ـ - تعیین وظایف و حدود اختیارات و مسئولیتهای واحدهای مختلف شرکت.

و - اعمال نظارت‌ های مالی و محاسباتی و حسابرسی نسبت بعملیات و معاملات و مخارج شرکت و بازرسی در کلیه امور شرکت و شعب و‌نمایندگیها و مؤسسات مربوط.

قسمت سوم - بازرسان

ماده ۲۷ - مجمع عمومی دو نفر بازرس برای مدت یکسال از میان اشخاص ذیصلاحیت انتخاب مینماید. انتخاب مجدد هر یک از بازرسان باین ‌سمت بلامانع است و تا زمانیکه تجدید انتخاب بعمل نیامده بازرسان بخدمت خود ادامه خواهند داد.

ماده ۲۸ - در صورت استعفا یا فوت یا تغییر شغل یا برکناری از خدمت هر یک از بازرسان مجمع عمومی بطور فوق‌ العاده تشکیل میشود و ‌جانشین او را بنحو مقرر در ماده ۲۷ تعیین مینماید.

ماده 29 - بازرسان میتوانند بهنگام ضرورت از خدمات حسابداران و حسابرسان شرکت استفاده کنند و همچنین برای انجام وظایف خود از‌ کارشناسان و حسابرسان اعم از داخلی و خارجی بطور موقت استفاده نمایند. برای این منظور بازرسان برئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت‌ مراجعه خواهند نمود و رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل مکلف است نظر بازرسان را تأمین نماید.

ماده ۳۰ - وظایف و اختیارات بازرسان بقرار زیر است:

الف - تطبیق عملیات شرکت با بودجه مصوب.

ب - رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و تصدیق مطابقت آنها با دفاتر شرکت و تهیه گزارش و اظهارنظر در مورد عملیات شرکت‌ برای تقدیم بمجمع عمومی. گزارش مزبور باید لااقل بیست روز قبل از جلسه مجمع عمومی که در تیر ماه هر سال تشکیل میشود برئیس هیئت‌ مدیره و مدیرعامل تسلیم شود که با گزارش هیئت مدیره و ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت به مجمع عمومی تقدیم گردد.

ج - مطالعه گزارش سالانه هیئت مدیره و اظهارنظر نسبت بمندرجات آن.

د - بازرسان موظف هستند عملیات مالی و محاسباتی و همچنین حساب دارائی و بدهی شرکت را هر سال لااقل دو مرتبه رسیدگی نمایند و در‌ صورتیکه نظری نسبت بآن داشته باشند مورد را به رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل گزارش دهند. هر گاه نسبت باین گزارش اقدام بعمل نیاید ‌بازرسان مراتب را باطلاع رئیس مجمع عمومی خواهند رسانید.

ماده ۳۱ - بازرسان در اجرای وظائف خود حق مراجعه بکلیه دفاتر و پرونده‌ ها و قراردادهای شرکت را خواهند داشت.

ماده ۳۲ - اجرای وظائف بازرسان که بر طبق مقررات این اساسنامه تعیین شده نباید بهیچوجه مانع جریان عادی کار شرکت گردد. بازرسان میتوانند نظریات خود را برئیس هیئت مدیره و مدیرعامل اطلاع دهند و تقاضا کنند که اطلاعات و مدارک لازم در اختیار آنها گذاشته شود.

ماده 33 - بازرسان حق اشتغال موظف دیگری در داخل و یا خارج از کشور ندارند. اشتغال غیرموظف (‌افتخاری بدون دریافت حقوق) در هر‌ مورد منوط بموافقت کتبی رئیس مجمع عمومی خواهد بود.

فصل چهارم - ترازنامه و حساب سود و زیان

ماده ۳۴ - سال مالی شرکت از یازدهم دیماه هر سال شروع میشود و در دهم دیماه سال بعد خاتمه مییابد. کلیه دفاتر شرکت بتاریخ روز آخر‌سال مالی بسته میشود. ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و گزارش هیئت مدیره باید تا چهل روز قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی در اختیار‌ بازرسان گذاشته شود.

ماده ۳۵ - تعداد انواع دفاتر محاسباتی که باید پلمپ شود طبق مقررات قانون تجارت از طرف هیئت مدیره تعیین میگردد.

تبصره - منظور از دفاتر محاسباتی عبارت است از دفاتر مذکور در قانون تجارت یا فرمها و وسایل دیگر نگاهداری حساب.

ماده ۳۶ - در ترازنامه اقلام دارائی شرکت ببهای خرید یا تمام شده پس از استهلاک منظور میشود مطالبات مشکوک بارزش احتمالی روز تنظیم ‌ترازنامه احتساب میگردد. مطالبات غیر قابل وصول نباید جزو دارائی شرکت منظور شود.

تبصره - هر گاه هیئت مدیره تجدید ارزیابی تمام یا قسمتی از دارائیهای شرکت را لازم تشخیص دهد میتواند با تصویب مجمع عمومی اقدام بتجدید ارزیابی بنماید و در صورتیکه افزایش یا کاهش حاصل شود بحساب ذخیره‌ های عمومی مذکور در ماده 38 منظور خواهد شد.

ماده ۳۷ - ضوابط تعیین، میزان استهلاک نسبت بانواع دارائیهای شرکت طبق اصول متداول صنعت نفت و گاز به پیشنهاد هیئت مدیره تعیین و‌پس از تصویب وزارت امور اقتصادی و دارائی بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.

ماده ۳۸ - شرکت مکلف است در هر سال یک درصد از سود ویژه خود را به حساب ذخیره عمومی انتقال دهد. انتقال وجوه بحساب ذخیره‌ عمومی تا موقعی که جمع آن معادل سرمایه شرکت شود ادامه خواهد یافت.

تبصره - هیئت مدیره میتواند علاوه بر مبلغ فوق در هر سال که مصلحت بداند اندوخته‌ های دیگری بمیزان متناسب برای تأمین احتیاجات‌ شرکت از محل سود ویژه برای انتقال بحساب اندوخته ‌های دیگر بمجمع عمومی پیشنهاد نماید.

ماده ۳۹ - سود ویژه عبارتست از درآمد حاصل از فروش انواع گاز طبیعی و مشتقات آن و سایر عملیات پس از وضع کلیه هزینه ‌های جاری و‌استهلاک.

ماده ۴۰ - شرکت مکلف است که سرمایه لازم بمنظور توسعه عملیات و بطور کلی هر گونه سرمایه‌ گذاری مورد نیاز خود را در حدود بودجه‌ مصوب از محل درآمد حاصل از عملیات خود تأمین نماید در صورتیکه درآمد مزبور کافی نباشد مجمع عمومی از هر طریق دیگر که مقتضی بداند ‌کسری آنرا تأمین خواهد نمود.

ماده ۴۱ - آنچه از محل درآمد حاصل از عملیات شرکت پس از وضع مبالغی که بموجب مقررات این اساسنامه پرداخت میشود باقی بماند بصاحب ‌سهام پرداخت خواهد شد.

فصل پنجم - سایر مقررات

ماده ۴۲ - اعضای هیئت مدیره و بازرسان و کارکنان شرکت نباید اطلاعاتی را که برای شرکت جنبه محرمانه داشته باشد افشاء نمایند. در صورت تخلف اگر متخلف رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل باشد به پیشنهاد رئیس مجمع عمومی و اگر مدیر یا بازرس باشد به پیشنهاد رئیس هیئت‌ مدیره و مدیرعامل و تصویب مجمع عمومی و اگر از سایر کارکنان باشد با تصویب رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل از خدمت برکنار خواهد شد. در صورتیکه خساراتی متوجه شرکت شده باشد برکناری متخلف مانع از تعقیب او برای جبران زیان وارده نخواهد بود.

ماده 43 - در مواردیکه کارکنان شرکت مرتکب تخلفاتی در انجام امور شرکت بشوند تعقیب و مجازات اداری آنها طبق آئین ‌نامه‌ های استخدامی و‌ انضباطی شرکت صورت خواهد گرفت. هر گاه ضمن تحقیق معلوم شود که تخلف جنبه جزائی نیز دارد رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت مکلف ‌است موضوع را بمراجع صلاحیتدار اعلام نماید.

ماده ۴۴ - کلیه عملیات شرکت اعم از امور مالی و استخدامی و استفاده از خدمات اشخاص و اداره اموال و انجام کلیه معاملات و اقدام بهر امری‌ بمنظور توسعه و پیشرفت هدفهای شرکت تابع اصول بازرگانی میباشد. انجام امور مزبور به تشخیص هیئت مدیره و طبق مقررات شرکت بوده و از هر‌گونه تشریفات و مقرراتی که مغایر این اساسنامه باشد معاف خواهد بود.

ماده ۴۵ - در مواردیکه یکی از اعضای هیئت مدیره یا کارکنان شرکت طبق ماده ۱۹ قانون کیفر عمومی معلق میشود اجرای حکم تعلیق مانع ‌برکناری کارمند از طرف شرکت و خاتمه دادن بخدمت او طی آئین‌ نامه استخدامی و انضباطی شرکت نخواهد بود.

ماده ۴۶ - کارکنان شرکت در محل ادارات و اماکن مربوط بکار شرکت حق فعالیت سیاسی را ندارند و نیز نمیتوانند در محل ادارات و اماکن مربوط ‌بکار شرکت بدون اجازه کتبی قبلی شرکت اجتماعات تشکیل دهند. منتشر کردن هر نوع اطلاعاتی راجع بعملیات شرکت بدون اجازه کتبی شرکت ‌ممنوع است. تخلف از مقررات این ماده تقصیر اداری و انضباطی محسوب میشود.

ماده ۴۷ - شرکت در تهیه مسکن و تأمین رفاه و بهداشت و فرهنگ و آموزش و تفریحات سالم کارکنان خود و کمکهای اجتماعی بآنان و حفاظت ‌آنها در مقابل حوادث اهتمام بعمل خواهد آورد.

ماده ۴۸ - نسبت باموریکه در این اساسنامه و قوانین مربوط مقرراتی منظور نگردیده باشد، مقررات قانون تجارت معتبر خواهد بود.

ماده ۴۹ - این اساسنامه باستناد ماده ۶۵ قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران بتصویب رسیده است. قوانین و مقرراتی که مغایر با مقررات این ‌اساسنامه باشد در حدودی که مغایرت دارد نسبت بشرکت مجری نخواهد بود.

اساسنامه فوق مشتمل بر چهل و نه ماده و سیزده تبصره باستناد ماده ۶۵ قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران پس از تصویب کمیسیون ‌های امور ‌استخدام و سازمان های اداری و امور اقتصادی و دارائی مجلس شورای ملی در جلسات روزهای سه ‌شنبه و پنج شنبه ۱۰ و ۱۲ آبان ماه ۲۵۳۶ در جلسه ‌روز چهارشنبه بیست و پنجم آبان ماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به تصویب کمیسیونهای استخدام و امور اقتصادی و دارائی مجلس ‌سنا رسید.

منبع : سامانه ملی قوانین و مقررات

مطالب مرتبط

قانون نوسازی و عمران شهری

نگاهی به قانون تسهیل ازدواج جوانان

آیا پدر و مادر می توانند قبل از فوت ارثیه فرزندان را تقسیم کنند؟

اساسنامه سازمان امور اراضی

لایحه قانونی متمم لایحه قانونی تاسیس وزارت نفت

اشتراک گذاری: