آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری و
آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری و تاریخی نهادهای عمومی و دولتی
آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری و تاریخی نهادهای عمومی و دولتی
مورخ 11/6/1380 سازمان میراث فرهنگی کشور و در اجرای بند ( 9 ) بخش فرهنگ ، هنر و تربیت بدنی راهکارهای اجرائی حوزه های بخشی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، موضوع تصویبنامه شماره 49454/ت 23269ه مورخ 3/11/1379 و به استناد ماده ( 122 ) قانون محاسبات عمومی کشور - مصوب 1366 - آئین نامه اموال فرهنگی ، هنری وتاریخی نهادهای عمومی و دولتی را بشرح زیر تصویب نمود:
ماده 1 - اموال فرهنگی - تاریخی و هنری به اموال گفته می شود که از نظر علمی ، تاریخی ، فرهنگی ، باستانشناسی ، دیرین شناسی و هنری حائز اهمیت بوده و بیش از یکصد سال از تاریخ ساخت یا ایجاد آن گذشته باشد و به یکی از انواع زیر تعلق داشته باشد:
الف - اموال فرهنگی - تاریخی - به اموالی اطلاق می شد که نشانگر تحول حیات و هویت فرهنگی - تاریخی انسان یا وقوع وقایع تاریخی در ادار یا دوره هایی خاص باشد و به نحوی از انحاء گوشه ای از حرکت تاریخی - فرهنگی انسان را در مقیاس ملی یا منطقه ای یا بین المللی نشان دهد یا نشانگر ظهور ، حیات وانقراض تمدنهای تاریخی بوده از محوطه های باستانی واقع در خشکی یابستر دریاها ، در اثر حفاری علمی یا علل دیگر کشف شود .
تبصره - آثار دیرین شناسی ، شامل مجموعه ها و نمونه های نادر جانورشناسی ، گیاه شناسی ، معدن شناسی ، انسان شناسی ، بقایای نباتی و جانوری ماقبل تاریخ وترکیبات نادر زمین شناسی در حکم اموال فرهنگی - تاریخی محسوب می شود .
ب - اموال تاریخی : این اموال نشانگر وقوع وقایع تاریخی ، تاریخ علوم و فنون ، تاریخ نظامی و اجتماعی و همچنین زندگی رهبران ومشاهیر تاریخی ، علمی ، مذهبی ، فرهنگی و هنری می باشد .
ج - اموال فرهنگی : به اموال منقولی اطلاق می شود که نشانگر وجوه مختلف زندگی انسان در دوره متاخر تاریخی بوده و پژوهش در آنها مجب بازشناسی صورت تاریخی - فرهنگی زندگی جوامع انسانی می شود ، از قبیل آثار مردم نگاری ، مردم شناسی ، فرهنگ و هنر بومی ، ارشیوهای صدا و تصویر وتمبر وامثال آن .
د - اموال هنری : به کلیه آثار هنری در رشته های مختلف هنرهای تجسمی اعم از هنرهای سنتی و بومی یا معاصر ، ایرانی یا غیر ایرانی ، گفته می شود که ساخته مشاهیر هنرمندان رشته های مختلف هنری بوده یا در تاریخ هنر ، جزء آثار شاخص هنری محسوب شوند یا نشانگر آغاز یا اوج سبک یا مکتب یا دوره هنری مشخص باشند .
ه - اموال مطالعاتی : قطعه ای از یک اثر فرهنگی - تاریخی یا هنری است که فاقد نقش کامل ، خط و حیثیت مستقل فرهنگی بوده یا فاقد ارزش حفاظتی باشد و صرفا" از نظر تشخیص دوره تاریخی ، جنس و ترکیب عناصر آن ارزش مطالعاتی داشته باشد .
و - اموال تقلبی و یا جعلی : به اموالی گفته می شود که با سوء نیت از روی یک اثر تاریخی - فرهنگی و هنری خاص تلقید یا با استفاده از نقوش ، خطوط و اشکال فرهنگی - تاریخی در دوره معاصر ساخته شده است .
تبصره 1 - تعیین تکلیف اموال مطالعاتی ، تقلبی و جعلی از نظر امحاء نگهداری یا واگذاری بلاعوض و فروش اموال مطالعاتی برعهده بالاترین مقام دستگاه اجرائی خواهد بود .
تبصره 2 - آثار متعلق به مشاهیر تاریخی - فرهنگی وهنری و همچنین آثار نشانگر رویدادهای مهم تاریخی معاصر و همچنین آن دسته از آثار فرهنگی و هنری معاصر که برابر دستورالعمل موضوع این آئین نامه درجه یک یا درجه دو تشخیص داده شود ، صرفنظر از قدمت آن ، مشمول مقررات این آئین نامه خواهد بود .
ماده 2 - مجموعه اموال فرهنگی - تاریخی یا هنری به اموالی اطلاق می شود که علاوه بر ارزش فرهنگی - تاریخی و هنری هر یک از آثار تشکیل دهنده آن ، اجتماع آنها هویتی مستقل ایجاد و ارزش و حیثیتی مضاعف به وجود آورد .
ماده 3 - کلیه اموال فرهنگی - تاریخی و هنری دولتی که در اختیار وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات دولتی و عمومی غیر دولتی و دستگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی است ، براساس فرمهاو دفاتر مندرج در این آئین نامه توسط دستگاه دارنده ثبت یک نسخه از آنها به سازمان میراث فرهنگی کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال خواهد شد . عدم انجام مفاد این ماده ، موجب پیگرد قانونی خواهد بود .
تبصره 1 - اموال فرهنگی - تاریخی حاصل از حفاریهای علمی باستانشناسی حداکثر یک ماه بعد از پایان فصل حفاری ، به واحد اداری ذیربط تحویل و مفاد این آئین نامه در مورد آنها اعمال خواهد شد .
تبصره 2 - در مورد اموالی که به حکم مراجع ذیصلاج و تا صدور رای قطعی توقیف می شوند ، براساس بند ( 9 ) ماده ( 3 ) اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور" href="/tags/65423/قانون-اساسنامه-سازمان-میراث-فرهنگی-کشور/" class="link">قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور و آئین نامه اجرائی آن اقدام خواهدشد
تبصره 3 - اموال فرهنگی - تاریخی و هنری در اختیار شرکتهای دولتی ، نهادهای عمومی غیر دولتی و شرکتهایی که شمول قانون بر انها مستلزم ذکر نام است نیز مشمول این آئین نامه هستند .
تبصره 4 - تکالف مقرر در این آئین نامه در مورد اموال موضوع تبصره ذیل ماده یک توسط سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده و سازمان مذکور مسئولیتهای قانونی مربوط را بر عهده دارد .
ماده 4 - دستگاههای مشمول این آئین نامه براساس دستورالعملهای صادره شده از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور ، نسبت به مرمت ، حفاظت ، پژوهش ، معرفی و ساماندهی اطلاعاتی و کالبدی اموال تاریخی فرهنگی و هنری در اختیار خود اقدام خواهند کرد .
ماده 5 - سازمان میراث فرهنگی کشور مکلف است اقدامات اضطراری حفاظتی و مرمتی را تعیین و به دستگاه ذیربط ابلاغ و دستگاه اجرائی ذیربط مکلف است براساس نظرات سازمان اقدام نماید .
ماده 6 - حفاظت و حراست از اموال موضوع این آئین نامه بر عهده دستگاه دارنده اموال و نگهداری حساب آنها بر عهده وزارت امور اقتصادی و دارایای خواهد بود .
تبصره - در صورتی که اموال موضوع این ئاین نامه به دلیل شرایط فیزیکی یا شیمیایی خود اثر و یا در جریان مرمت به دلایل فنی از بین برود ، اموال یاد شده پس از تایید سازمان میراث فرهنگی کشور و با رعایت مقررات مربوط از فهرست اموال دولتی خارج خواهد شد .
ماده 7 - طبقه بندی ارزشی اموال فرهنگی - تاریخی و هنری مشمول این آئین نامه ( آثاردرجه یک - درجه دو - درجه سه - مطالعاتی ) مطابق دستورالعملی خواهد بد که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور تهیه ابلاغ خواهد شد . نتایج حاصل از اجرای طرح مذکور پس از تصویب سازمان میراث فرهنگی کشور لازم الاجرا خواهد بود .
تبصره - کلیه اموال فرهنگی - تاریخی و هنری از نظر اجرای مفاد این ئین نامه تا انجام طرح طبقه بندی ارزش فرهنگی - تاریخی آنها ، در حکم آثار درجه دو و برای اجرای مفاد ماده بیست این آئین نامه در حکم آثار درجه سه محسوب می شوند .
ماده 8 - سازمان میراث فرهنگی کشور موظف است دستورالعمل ساماندهی اطلاعاتی اموال موضوع این آئین نامه را به منظورتولید و ثبت اطلاعات پژوهشی ، حفاظتی ، کالبدی ، مرمتی واموالی هر اثر در قالب شناسنامه عمومی و تخصصی ، تدوین و به دستگاههای ذیربط جهت اجراء ابلاغ نماید .
ماده 9 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل مرمت اموال موضوع این آئین نامه را با توجه به طبقه بندی ارزش فرهنگی - تاریخی ، نوع ، جنس ، قدمت ، نوع و میزان آسیب دیدگی اثر ، تدوین و ابلاغ خواهد کرد .
تبصره - مرمت اضطراری اموال موضوع این آئین نامه از سوی دستگاه دارنده ، در اسرع وقت آغاز خواهد شد .
ماده 10 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل ساماندهی کالبدی اموال موضوع این آئین نامه را به منظور ایجاد شرایط علمی ، فنی وامنیتی لازم برای بقای اثر در محل و نحوه نگهداری آن ، تدوین وابلاغ و بر اجرای آن نظارت می نماید .
ماده 11 - کلیه دستگاههای ممشول این آئین نامه موظفند پس از ابلاغ دستورالعملهای موضوع این آئین نامه نسبت به طبقه بندی ارزشی و ساماندهی اطلاعاتی و کالبدی اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری تحت اختیار خود ، با نظارت سازمان میراث فرهنگی کشوراقدام نمایند .
ماده 12 - دستگاههای مشمول این آئین نامه موظفند در تنظیم بودجه سالانه خود اعتبار مودر نیاز برای نگهداری اموال موضوع این آئنی نامه را متناسب با دستورالعملهای ابلاغی تعیین و به مراجع ذیربط اعلام نمایند . عدم پیش بینی و یا تخصیص اعتبار نافی وظایف دستگاههای مذکور نخواهد بود .
ماده 13 - مرمت اموال موضوع این آئین نامه بر عهده دستگاه دارنده آن خواهد بود . دستگاههای مشمول این آئین نامه مکلفند ساختار تشکیلاتی مناسب را جهت ایجاد آزمایشگاه یا کارگاه مرمت ، حسب مورد پیش بینی و به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور پیشنهاد نمایند .
ماده 14 - کلیه دستگاههای مشمول این آئین نامه نسبت به تاسیس موزه تخصصی در خصوص موضوع فعالیت خود اقدام خواهند کرد . موزه های تخصصی تحت نظارت فنی سامزانمیراث فرهنگی کشورخواهدبود
ماده 15 - امین اموال فرهنگی - تاریخی و هنری که مطابق آئین نامه اجرائی ماده 34 قانون محاسبات عمومی کشور منصوب خواهد شد ، نباید غیر از وظیفه امین اموالی وظیفه دیگی را بر عهده داشته باشند و باید علاوه بر صلاحیتهای اخلاقی و امانت داری ، حداقل دارای مدرک کاردانی در رشته های مرتبط نیز باشند . سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور ، شغل امین اموال و مزایای شغلی آن را تعریف و برای دستگاههای مشمول به تعدادمورد نیاز پس امین اموال منظور خواهد کرد .
ماده 16 - امین اموال فرهنگی - تاریخی و هنری علاوه برانجام وظایف مقرر در قانون محاسبات عمومی کشور ، آئین نامه اموال دولتی و آئین نامه مربوط به شرایط و طرز انتخاب و حدود وظایف ومسئولیتهای امین اموال وظایف زیر را بر عهده خواهد داشت :
الف - اجرای وظایف مقرر درطرحهای ساماندهی کالبدی واطلاعاتی و سایر دستورالعملهای موضوع این آئین نامه در مورد اموال فرهنگی - تاریخی و هنری .
ب - تنظیم فرمهای مربوط به وضعیت سلامت و وضعیت محل نگهداری اثر از نظر شرایط علمی ، فنی و امنیتی آن ، موضوع دستورالعملهای این آئنی نامه .
ج - انچام امورمقرر در دستورالعملهای موضوع این آئین نامه و همکاری با پژوهشگران و ایجاد شرایط لازم برای معرفی اثر .
د - مراقبت مستمر از آثار تحت ابوابجمعی و گزارش به موقع خطرات ناشی از شرایط فیزیکی اثر ، شرایط فنی وامنیتی محل نگهداری آن .
تبصره - امین اموال در صورت عدم رعایت مفاد این بند و تعدی خطرات ناشی از شرایط فیرزیک اثر ، شرایط فنی وامنیت محل نگهداری آن .
تبصره - امین اموال در صورت عدم رعایت مفاد این بند وتعدی و تفریط ، مسئول جبران خسارت وارد شده به اثر خواهد بود . تشخیص این امر و تعیین میزان خسارات وارد شده بر عهده مرجع ذیصلاح قضائی و با توجه به نظر کارشناسی سازمان میراث فرهنگی کشور خواهد بود .
ماده 17 - انتقال بلاعوض وامانی اموال موضوع این آئین نامه از یک وزارتخانه یا موسسه یا شرکت دولتی به یک وزارتخانه یاموسسه یا شرکت دوتلی دیگر وموسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی با رعایت مواد مربوط از قانون محاسبات عمومی کشور و با رعایت شرایط ذیل انجام می شود:
الف - مفاد دستورالعملهای موضوع این آئین نامه در مورد اموال موضوع انتقال قبلا" انجام شده باشد .
ب - موافقت قبلی سازمان مراث فرهنگی کشور تحصیل شود .
ماده 18 - خرید امال فرهنگی - تاریخی و هنری ازسوی دستگاههای مشمول این آئین نامه براساس مقررات عمومی ناظر به معاملات دستگاه خریدار انجام خواهد شد . ضرورت خرید و قیمت کارشناسی اثر توسط هیئتی متشکل از دو نفر کارشناس خبره با انتخاب دستگاه خریدرا و یکنفر نماینده سازمان میراث فرهنگی کشورتعیین خواهد شد .
ماده 19 - حمل ونقل اموال موضوع این آئین نامه از نظر شرایط حفاظتی وامنیتی تابع دستورالعملی خواهدبود که با توجه به ویژگیهای اموال مودر نظر از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور تعیین وابلاغ خواهد شد و مسئولیت رعایت مفاد آن بر عهده دستگاه دارنده اثر خواهد بود .
ماده 20 - اموال فرهنگی - تاریخی وهنری که می تواند تحت ابوابجمعی هر یکاز امنای اموال فرهنگی - تاریخی و هنری قرار گیرد ، حداکثر ده هزار عدد اثر درجه 3 می باشد . هر اثر درجه یک معادل دویست و هر اثر درجه 2 معادل بیست عدد اثر درجه 3 محسوب می شود .
ماده 21 - خروج موقت اموال فرهنگی - تاریخی و هنری درجه یک مشمول این آئین نامه برای شرکت در نمایشگاههای خارج از کشورپس از تایید سازمان میراث فرهنگی کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید .
تبصره - خروج موقت اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری درجه دو وسه با مافقت سازمان میراث فرهنگی کشورانجام خواهد شد .
ماده 22 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور از محل جابجایی پستهای بین دستگاههی نسبت به ایجاد پست امین اموال فرهنگی - تاریخی و بازرس اموال فرهنگی - تاریخی و هنری دولتی اقدام نماید .
تبصره - استخدام نیروهای تخصصی کارشناسی ارشد و بالاتر در دستگاه اجرائی برای اجرای دستورالعملهای موضوع این آئین نامه یا اشتغال در سمتهای امین اموال و بازرس اموال فرهنگی باتایید امین اموال بازرس اموال فرهنگی با تایید کمیسیونی مرکب از نمایندگان دستگاه ذیربط ، سازمان میراث فرهنگی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور علاوه بر سقف پستهای تخصصی مجاز می باشد .
ماده 23 - حذف اموال موضوع این آئین نامه از فهرست اموال فرهنگی - تارخی و هنری دولتی با رعایت موارد ذیل ، بر عهده هیئتی متشکل از نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی ، سازمان میراث فرهنگی کشور ، دیوان محاسبات کشور و دستگاه دارنده آن می باشد:
1 - در کلیه ارد سرقت ، فقدان و به طور کلی مواردی که از بین رفته اموال به علت وقوع تخلف اداری از جمله مفاد این آئین نامه یا جرایم عمومی صورت گرفته است ، حذف اموال منوط به صدور حکم قضایی یا رای دیوان محاسبات کشور و جبران خسارات وارد شده به دولت می باشد .
2 - در مواردی که اموال موضع این آئین نامه بر اثر حوادث ناگهانی از قبیل سیل ، زلزله ، جنگ و حوادث مشابه آن از بین برود ، با گواهی بالاترین مقام دستگاه اجرائی مبنی بر فقدان قصور و مسامحه از سوی مسئولان نگهداری اثر ، موضوع در هیئت یاد شده مطرح خواهد شد .
3 - هیئت مزبور با بررسی جوانب امر و با توجه به نظرکارشناسی سازمان میراث فرهنگی کشور و اقدامات انجام یافته از سوی دستگاه ذیربط و حکم صادر شد هاز مرجع قضایی یا اداری ذیصلاح ، تصمیم می گیرد .
تبصره 1 - حذف اموال موضوع این آئین نامه از فهرست اموال دولتی پس از تایید نماینده سازمان میسر خواهدشد .
تبصره 2 - در صورتی که هیئت در جریان رسیدگی ، به تخلف اداری یا وقوع جرایم عمومی برخورد نماید ، موضوع را به مراجع ذیصلاح اداری و قضایی منعکس و تا صدور رای نهایی پیگیری خواهد کرد .
ماده 24 - سازمان میراث فرهنگی کشور مسئول نظارت بر حسن اجرای این آئین نامه بوده و درموارد تخلف ، مراتب به بالاترین مقام دستگاه اجرائی منعکس خواهد شد .
مطالب مرتبط
اعلام تاریخ لازم الاجرا شدن قانون کاهش حبس تعزیری
گروه وکلای داداندیش
