ترتیب صدور سند مالکیت به نام ورثه یا موصیله نسبت به اموال غیرمنقول
در موقعی که از طرف ورثه یا موصی له یا وصی بر اموال درخواست شود ملکی که در دفتر املاک به نام مورث ثبت شده است به نام ورثه یا موصی له یا به عنوان وصیّت ثبت گردد به ترتیب زیر رفتار خواهد شد
1 هرگاه در ورقه انحصار وراثت که به اداره ثبت اسناد و املاک داده میشود عده ورثه و سهام هریک از آنها معیّن شده و وصیّتنامه نیز که مطابق قانون امورحسبی بتوان به آن ترتیب اثر داد به اداره ثبت تسلیم نشده و قبلاً هم وصیّتی ثبت نشده باشد حصّه هر یک از ورثه از ملک به طریقی که در تصدیق انحصار وراثت معیّن شده یا بین ورثه مذکور در تصدیق انحصار وراثت توافق حاصل شده باشد ثبت میشود.
2 اگر کسی به عنوان ادعای وراثت یا به عنوان اعتراض بر تصدیق انحصار وراثت در دادگاه اقامه دعوی کرده باشد باید قبل از آنکه ملک به نام ورثه ثبت شود تصدیقی از دادگاه حاکی از اقامه دعوی گرفته به اداره ثبت تسلیم نماید.در این صورت ثبت ملک به نام ورثه تا معلوم شدن نتیجه نهائی ادعا توقیف خواهد شد.
3 در موقعی که دادستان بر طبق ماده 367 قانون امورحسبی بر تصدیق انحصار وراثت اعتراض میکند درصورتیکه در جزء ترکه، ملک غیرمنقول ثبت شده باشد باید در همان موقع به اداره ثبت کتباً اطلاع دهد در این صورت ثبت ملک موقوف به معلوم شدن نتیجه اعتراض خواهد شد. ( ماده 367 قانون امور حسبی - در کلیه موارد که دادستان تشخیص دهد که متوفی بلاوارث بوده و درخواست اشخاص برای صدور تصدیق بیاساس است میتواند بهدرخواست تصدیق وراثت اعتراض نماید و نیز میتواند در صورتی که متوفی را بلاوارث بداند به تصدیق انحصار وراثت در موردی هم که تصدیقمسبوق به آگهی نبوده است اعتراض کند و در هر حال دادستان حق دارد از رأی دادگاه پژوهش و فرجام بخواهد.)
4 درصورتی که نسبت به ملک غیرمنقول ثبت شده وصیّتی شده باشد که مورد اتفاق تمام ورثه و اشخاص ذینفع باشد مورد وصیّت به نام موصی له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده ثبت میشود و بقیه ملک (اگر بقیه باشد) به نام ورثه ثبت میگردد.
5 هرگاه وصیّت نامهای که به موجب قانون قابل ترتیب اثر است بین ورثه و اشخاص ذی نفع مورد اختلاف واقع شود ثبت ملک نسبت به آن چه مورد گفتگو است موقوف به رفع اختلاف در دادگاه به موجب حکم نهائی خواهد بود.
6 اگر قسمتی از ملک مورد اختلاف واقع شده و قسمت دیگر مورد اختلاف نباشد و نتیجه گفتگو در مورد اختلاف تأثیری در این قسمت نداشته باشد ممکن است ملک نسبت به آنچه مورد اختلاف نیست ثبت و نسبت به آنچه مورد اختلاف است موقوف به حل اختلاف گردد.
7 هرگاه توافق و اختلاف ورثه نسبت به وصیّت نامه ای که به موجب قانون قابل ترتیب اثر است معلوم نباشد اداره ثبت به هزینه شخص ذی نفع آگهی مینماید و در آگهی باید مفاد وصیّتنامه و این که از طرف چه کسی و در چه تاریخ ابراز شده قید و تذکر داده شود چنانچه کسی اعتراضی نسبت به وصیّتنامه دارد در ظرف سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراض خود را به اداره ثبتی که آگهی را منتشر نموده تسلیم نماید و در صورت انقضاء مدّت مذکور و نرسیدن اعتراض ملک مورد وصیّت به نام موصی له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده است در دفتر املاک ثبت خواهد شد.
آگهی مذکور سه مرتبه هر ماه یک مرتبه در روزنامه کثیرالانتشار محل منتشر شده و در صورت نبودن روزنامه در محل در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار تهران منتشر خواهد گردید.
8 در مورد متوفّای بلا وارث اگر در ظرف ده سال مقرّر در قانون امورحسبی وصیّت نامه ای ابراز شود که قابل ترتیب اثر بوده و برای تحریر ترکه آگهی نشده باشد مفاد وصیّت نامه به ترتیب مذکور در ماده فوق و با قید این که متوفی بلا وارث معرفی شده است آگهی می گردد و درصورتی که در مدّت سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراضی نرسیده مورد وصیّت به نام موصی له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده است ثبت و باقی ملک پس از ده سال اگر وارثی پیدا نشد به نام دولت ثبت خواهد شد.
9 اگر از طرف ورثه یا اشخاص دیگر ذی نفع وصیّت نامه ای ابراز شود که موصی از وصیّت اوّل خود رجوع کرده و آن وصیّتنامه مورد تصدیق تمام ورثه و اشخاص ذی نفع واقع شود ملک مطابق وصیّت نامه ثانی ثبت خواهد شد و اگر مورد اختلاف واقع شود یا توافق و اختلاف ورثه معلوم نباشد درصورتی که وصیّت نامه مطابق قانون قابل ترتیب اثر باشد بر طبق بند های 7 و 8 و 9 عمل خواهد شد.
10 درصورتی که در دادگاه در موعد مقرّر در ماده 294 قانون امورحسبی وصیّت نامه ابراز شد که قابل ترتیب اثر باشد دادگاه در تصدیق انحصار وراثت مفاد وصیّتنامه و این که در موقع ابراز شده وقابل ترتیب اثر است درج خواهد کرد و اگر تصدیق انحصار وراثت صادر شده و این مطلب به جهتی در آن درج نشده باشد اشخاص ذی نفع باید تصدیقی مبنی بر ابراز وصیّت نامه در موعد مقرّر و قابل ترتیب اثر بودن آن از دادگاه گرفته به ضمیمه سواد وصیّت نامه به اداره ثبت اسناد تسلیم نمایند.( ماده 294 قانون امور حسبی - دادگاه بخش در آگهی که برای اداره یا تصفیه ترکه یا تصدیق حصر وراثت میشود قید میکند که هر کس وصیتنامهای از متوفی نزد اواست در مدت سه ماه به دادگاهی که آگهی نموده بفرستد و پس از گذشتن این مدت هر وصیتنامهای (جز وصیتنامه رسمی و سری) ابراز شود ازدرجه اعتبار ساقط است.)
11 اگر ترکه متوفی به وسیله دادگاه تقسیم شده و حکم نهائی دادگاه در این خصوص به اداره ثبت داده شود و یا این که ورثه موصی له و وصی (درصورتیکه وصیّتی شده باشد) ترکه را تقسیم کرده باشند ملک مطابق تقسیمی که شده است ثبت میشود و در صورت اخیر اگر اختلافی ما بین ورثه و موصی له یا وصی در تقسیم باشد ثبت ملک موقوف به رفع اختلاف در دادگاه خواهد بود.
12 درصورتی که وصیّت به طور کلی باشد (مثل ثلث اموال) ورثه میتوانند ملک معیّن را ثلث قرار داده و باقی املاک را به نام خود ثبت کنند یا ثلث را از اموال دیگر معیّن کرده و تمام ملک ثبت شده را به نام خود ثبت کنند مگر این که در وصیّت نامه ترتیب دیگری مقرّر شده باشد.
13 پس از ثبت ملک در دفتر املاک به نام ورثه یا موصی له ادعای وصیّت یا هر ادعای دیگری که مخالف با ثبت ملک باشد مسموع نخواهد شد و هیچ وصیّت نامه، اعمّ از رسمی و سرّی و غیر اینها پذیرفته نخواهد شد./ ماده 299 قانون امور حسبی و آئین نامه ماده مزبور مصوب 1322 وزارت دادگستری
اگر نیاز به وکیل امور ملکی و وصیت داشتید حتما با ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط
برای خرید ملک موروثی چه باید کرد؟
انتقال دعوی ( بحثی درباره « قائم مقام قانونی » از دیدگاه مقررات شکلی )
ترتیب صدور سند مالکیت به نام ورثه یا موصیله نسبت به اموال غیرمنقول