قانون نظام پرشکی
قانون نظام پزشکی مصوب 1339,10,03با اصلاحات و الحاقات بعدی
قانون نظام پزشکی مصوب 1339,10,03با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1) نظام پزشکی سازمانی است مستقل و دارای شخصیت حقوقی و مرجع صلاحیتدار برای حفظ شئون و پیشرفت امور پزشگی و تنظیم روابط حرفه‌ای بین پزشگان و حفظ حقوق مردم و مؤسسات ملی و دولتی در برابر صاحبان فنون پزشگی و بالعکس در سراسر کشور میباشد.
ماده 2) کلیه پزشگان و دندانپزشگان دارای پروانه اشتغال به حرفه پزشگی در ایران بدون استثناء عضو نظام پزشگی ایران بوده و مشمول مقررات این قانون میباشند.
ماده 3) در هر شهرستان که لااقل 25 نفر پزشگ و دندانپزشگ باشد سازمان نظام پزشگی تشکیل میشود.
تبصره - مرجع رسیدگی بامور پزشگی شهرستانهائیکه عده پزشگ و دندانپزشگ آنها کمتر از 25 نفر است نظام پزشگی استان مربوط خواهد بود چنانچه در مرکز استان مربوطه اینعده پزشگان بحد نصاب قانونی نرسیده مرجع قانونی نزدیکترین شهری است که شعبه نظام پزشگی داشته باشد.
ماده 4) نظام پزشگی[پزشکی] دارای هیئت مدیره مرکزی بوده و در مرکز هر شهرستان نیز که نظام پزشگی تشکیل شود هیئت مدیره برای آن شهرستان انتخاب خواهد شد.
تبصره (الحاقی 15ˏ04ˏ1346)- نظام پزشکی مرکزی وظایف مربوط به نظام پزشکی شهرستان تهران را هم بعهده خواهند داشت.
ماده 5 (اصلاحی 15ˏ04ˏ1346)- هیأت مدیره نظام پزشکی مرکز مرکب است از:
1 - پانزده نفر پزشک غیر نظامی مرکز به انتخاب پزشکان غیر نظامی مرکز.
2 - سه نفر دندانپزشک مرکز به انتخاب دندانپزشکان مرکز.
3 - سه نفر از دکترهای داروساز مرکز به انتخاب دکترهای داروساز مرکز.
4 - یکنفر از متخصصین علوم آزمایشگاه تشخیص طبی و دارندگان پروانه صلاحیت اشتغال در آزمایشگاه به انتخاب متخصصین و صاحبان‌صلاحیت مزبور در ایران.
5 - شش نفر از دارندگان مدرک دکترا در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بشرح زیر:
1 - یکنفر از بهداری نیروی زمینی.
2 - یکنفر از بهداری نیروی هوائی.
3 - یکنفر از بهداری نیروهای دریائی.
4 - یکنفر از بهداری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
5- یکنفر از بهداری ژاندارمری.
6 - یکنفر از بهداری شهربانی.
به انتخاب پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان کادر ثابت هر یک از نیروهای مسلح مذکور.
7 - رئیس نمایندگان هیأت مدیره نظام پزشکی استانها (یک نماینده از اعضای هیأت مدیره هر استان که دارای نظام پزشکی هستند).
تبصره (اصلاحی 31ˏ03ˏ1354)- رئیس هیأت مدیره نظام پزشکی در هر دوره به پیشنهاد هیأت مدیره و حکم وزیر بهداری تعیین میشود.
ماده 6) هیئت مدیره نظام پزشگی شهرستانها مرکب از
1) هفت نفر پزشگ غیر نظامی بانتخاب اکثریت پزشگان غیر نظامی آن شهرستان.
2) ی نفر دندانپزشگ بهانتخاب کلیه دندانپزشگان آن شهرستان.
3) یکنفر پزشک نظامی‌آن شهرستان (در صورتی که آن شهرستان لااقل مرکز تیپ یا همطراز تیپ باشد بمعرفی ستاد مربوط).
تبصره (اصلاحی 15ˏ04ˏ1346)ـ در صورتیکه یک یا چند تن از اعضاء هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز یا شهرستان استعفا یا فوت نمایند یا منتقل شوند و یا بهر علت دیگر از‌شرکت در جلسات محروم گردند بجای آنان از پزشکان یا دندانپزشکان ذخیره که در انتخابات بعد از منتخبین، آراء بیشتری داشته‌اند برای بقیه دوره به‌عضویت هیئت‌مدیره انتخاب میشوند مشروط بر آنکه عده‌ای که در دوره عمل هیئت‌مدیره کنار میروند از یک سوم اعضاء بیشتر نباشد در غیر اینصورت انتخابات تجدید خواهد شد.
غیبت بیش از سه جلسه متوالی هر یک از اعضاء هیئت مدیره بدون عذر موجه بمنزله استعفای عضو تلقی میشود.
مقررات اجرای این ماده و آئیننامه‌های انتخابات هیئت مدیره مرکز و شهرستانها توسط هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز تهیه میشود.
ماده 7 (اصلاحی 04ˏ10ˏ1363)- شرایط نامزدهای عضویت در هیأتهای مدیره نظام پزشکی.
1 - تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.
2 - دارا بودن شرایط مندرج در ماده واحده الحاقی به قانون نظام پزشکی مصوب 15/4/1359 شورای انقلاب اسلامی باستثناء شرط سنی آن.
3 - حسن شهرت.
4 - داشتن حداقل سی سال سن.
5 - سابقه اشتغال در حرفه مربوطه در ایران حداقل پنج سال برای مراکز استانها و سه سال برای شهرستانها.
6 - دارا بودن حداقل سه سال سابقه عضویت در نظام پزشکی (رعایت این شرط در اولین دوره انتخابات برای دکترهای داروساز ضرورت ندارند).
ماده 8) دوره عمل هیئت مدیره سه سال خواهد بود و سه ماه قبل از انقضاء دوره عمل باید اقدام بتجدید انتخاب هیئت مدیره بنماید.
مادامیکه هیئت مدیره جدید رسمیت نیافته هیئت مدیره قدیم بکار خود ادامه خواهد داد.
تبصره اولین انتخابات هیئت مدیره نظام پزشگی مرکز و شهرستانها پس از تصویب این قانون ظرف سه ماه طبق آئین نامه‌ای که وزارت بهداری تهیه و بتصویب هیئت وزیران میرساند شروع میشود.
انتخابات دوره‌های بعد مرکز و شهرستانها طبق آئیننامهای خواهد بود که هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز تهیه مینماید.
ماده 9) نظام پزشگی هر شهرستان دارای شورای انتظامی خواهد بود.
شورای انتظامی مرکز مرکب است از دادستان استان و رئیس اداره پزشگی قانونی و پنج نفر پزشگ و یکنفر دندانپزشک که بیست سال سابقه حرفه پزشگی را داشته باشند بانتخاب هیئت مدیره نظام پزشگی و یکنفر از اعضاء هیئت مدیره مذکور بنمایندگی آن هیئت در شورای انتظامی.
تبصره - شورای انتظامی هر شهرستان مرکب است از دادستان شهرستان و پزشک قانونی آن شهرستان (در صورتیکه پزشگ قانونی نباشد پزشگی که سمت پزشگ قانونی داشته باشد) و سه نفر از پزشگان و یکنفر دندانپزشگ واجد شرایط بانتخاب هیئت مدیره نظام پزشگی شهرستان مربوط و یکنفر از اعضاء هیئت مدیره نظام پزشگی آن شهرستان بنمایندگی آن هیئت در شورای انتظامی.
ماده 10) دادسرا درباره رسیدگی باتهام بزه ناشیه از حرفه صاحبان مشاغل پزشگی نظر مشورتی شورای انتظامی نظام پزشگی را هم میخواهد و شورای انتظامی نظام پزشگی موظف است حداکثر ظرف یکماه نظر خود را اعلام دارد.
تبصره (الحاقی 15ˏ04ˏ1346)- نظام پزشکی میتواند بدون شکایت شاکی نیز طبق آئیننامهای که با موافقت وزارت بهداری تنظیم خواهد نمود بتخلفات صنفی پزشکان و‌دندانپزشکان و سایر متصدیان رشته‌های پزشکی رسیدگی کرده حکم صادر نماید. آئیننامه مشتمل بر ترتیب محاکمه اداری و تعیین مجازات های انتظامی‌خواهد بود.
ماده 11 (اصلاحی 31ˏ03ˏ1354)ـ آئیننامه‌های انتظامی و تخلفات حرفه‌ای پزشکان و دندانپزشکان و شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی و مؤسسات پزشکی و طرز‌رسیدگی بآنها و انواع مجازاتهای انتظامی و نحوه اجرای احکام مربوط وسیله هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز با موافقت وزارت بهداری تهیه میشود و‌پس از تصویب کمیسیونهای دادگستری و بهداری و نظام و رفاه اجتماعی مجلسین قابل اجرا خواهد بود. در مورد اصلاحات لازم در آئین نامه‌های مذکور‌نیز بهمین ترتیب عمل خواهد شد.
ماده 12) نظام پزشگی هر شهرستان مرجع امور حرفه‌ای و صنفی خواهد بود.مرجع رسیدگی باختلافات داخلی نظام پزشکی شهرستانها نظام پزشکی مرکز خواهد بود.
ماده 13 (اصلاحی 31ˏ03ˏ1354)ـ تعیین سایر حرفه‌های پزشکی و وابسته پزشکی و حدود وظائف و صلاحیت شاغلین این حرف در امور پزشکی طبق آئیننامهای است که از‌طرف هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز تهیه و بتصویب وزارت بهداری میرسد. صاحبان حرف مذکور که دارای درجه دکتری در رشته مربوط باشند از‌لحاظ اتهام بزه ناشی از امور پزشکی مشمول ماده 10 این قانون خواهند بود.
ماده 14(اصلاحی 31ˏ03ˏ1354)ـ از تاریخ تصویب این قانون صدور پروانه اشتغال بکار طبابت برای پزشکان و دندانپزشکان پس از تعیین و تأیید ارزش تحصیلات و تخصص‌در هر مورد از طرف وزارت علوم و آموزش عالی با توجه بقوانین مربوط بعهده نظام پزشکی مرکز خواهد بود. ضوابط و شرایط صدور پروانه و‌تشریفات ادای سوگند از طرف متقاضیان دریافت پروانه بموجب آئیننامه‌هائی خواهد بود که تصویب هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز برسد.
تبصره (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ قوانین و مقررات بطبابت اتباع بیگانه کماکان بقوت خود باقی است.
ماده 15 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ نظام پزشکی مرکز علاوه بر وظائف مطرح در قوانین مصوب سالهای 1339 و 1346 وظایف و اختیارات زیر را خواهد داشت:
1 ـ الف ـ اظهار نظر مشورتی در تنظیم ضوابط مربوط بارزش تحصیلات خارج از کشور پزشکان و دندانپزشکان و شاغلین حرفه‌های دیگر پزشکی و‌وابسته پزشکی و درجات و عناوین عملی آنان.
ب ـ اظهار نظر مشورتی در تهیه و اصلاح آئیننامه‌ها و مقررات مربوط به شرایط تأسیس و ضوابط فنی و اداری مؤسسات پزشکی و حرفه‌های وابسته پزشکی.
ج ـ اظهار نظر مشورتی در تنظیم لوایح غیر فوری مربوط به امور پزشکی و بهداشتی و درمانی و آموزش پزشکی و رشته‌های وابسته پزشکی.
د ـ اظهار نظر مشورتی در تنظیم ضوابط فنی مؤسسات آموزش پزشکی و تخصصی پزشکی و رشته‌های وابسته پزشکی.
هـ ـ اظهار نظر مشورتی در تنظیم ضوابط تبلیغات و آگهیهای داروئی و مواد خوراکی و آشامیدنی و آرایشی و امور پزشکی.
2ـ تدوین مقررات و ضوابط مربوط به تبلغیات و آگهیهای حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی و مؤسسات پزشکی خصوصی.
تبصره (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ مقامات ذیربط در مواردیکه در بند یک این ماده تصریح شده نظر مشورتی نظام پزشکی مرکز را کسب مینمایند. نظام پزشکی باید حداکثر تا‌پانزده روز از تاریخ وصول استعلامیه نظر خود را اعلام کند.
ماده 16 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ هیئت‌مدیره نظام پزشکی مرکز بر کلیه امور نظام پزشکی‌های شهرستانها نظارت خواهد داشت در صورتی که نظام پزشکی شهرستانی از‌وظایف خود عدول و تخطی کند بر اساس ضوابط و آئیننامه ها‌هایی که به تصویب هیئت‌مدیره مرکز میرسد میتواند آن را منحل نماید در این صورت‌انتخابات هیئت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان مذکور ظرف مدت دو ماه تجدید خواهد شد.
ماده 17 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ کلیه پزشکان و دندانپزشکان موظفند هر سال ظرف مدتی که از طرف هیئت‌مدیره نظام پزشکی مرکز مقرر میشود از طریق نزدیکترین نظام پزشکی محل کار خود در نظام پزشکی مرکز ثبت نام کنند در صورت تخلف مشمول مجازاتهای مقرر در آئیننامه ها انتظامی خواهند بود.
ماده 18 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ بودجه نظام پزشکی مرکز همه‌ساله با توجه بکمک دولت و درآمدهای دیگر تنظیم و پس از تصویب هیئت‌مدیره اجرا میشود. بودجه نظام پزشکی‌های شهرستانها توسط هیئت مدیره مربوط تنظیم و پس از تأیید هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز قابل اجرا خواهد بود. میزان و طرز وصول حق ثبت نام سالانه پزشکان و دندانپزشکان و حق صدور پروانه و مقررات مالی و نحوه خرج بودجه نظام پزشکیها توسط هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز تعیین میشود.
ماده 19(الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ در صورتیکه پزشکان و دندانپزشکان و سایر متصدیان و شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی که طبق آراء قطعی دادگاههای انتظامی‌نظام پزشکی به محرومیت از طبابت یا حرفه خود محکوم میشوند، در مدت محرومیت بطبابت یا حرفه خود اشتغال ورزند و نیز چنانچه مشمولین ماده 13 این قانون از وظایف و صلاحیت خود تخطی و تجاوز کنند عمل آنان دخالت غیر مجاز در امر پزشکی تلقی میشود و مشمول مجازات مقرر در‌ماده 3 قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی مصوب سال 1334 خواهند بود.
تبصره (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ محرومیت از اشتغال بحرفه پزشکان و دندانپزشکان نیروهای مسلح شاهنشاهی موضوع این ماده محدود به حرفه پزشکی خارج از خدمات سازمانی آنان خواهد بود.
ماده 20(الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ هیئت مدیره نظام پزشکی میتواند در ایجاد صندوق غرامتهای ناشی از اعمال پزشکی و نیز با همکاری وزارت رفاه اجتماعی در ایجاد‌صندوق رفاه پزشکان و دندانپزشکان اقدام کند. اساسنامه‌های صندوقها که شامل نحوه اداره و تأمین سرمایه و میزان حق عضویت و ترتیب وصول آن و‌نحوه کمک بپزشکان و دندانپزشکان و میزان نحوه پرداخت غرامتها است وسیله‌هیئت‌مدیره مرکز تهیه و پس از تأیید وزارت بهداری و وزارت رفاه‌اجتماعی و تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
اصلاحات لازم در اساسنامه‌های مذکور نیز به‌همین ترتیب انجام میشود.
ماده 21 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ دارندگان درجه دکترا که در آزمایشگاههای تشخیص طبی مجاز به کار آزمایشگاهی اشتغال دارند طبق آئیننامه ها‌ای که بتصویب هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز میرسد یک نفر نماینده برای عضویت در هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز انتخاب خواهند کرد.
ماده 22(الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ در نظام پزشکی مرکز طبق آئیننامه هائی که بتصویب هیئت مدیره نظام پزشکی میرسد از طبقات مختلف شاغلین حرف پزشکی و وابسته‌پزشکی و مؤسسات پزشکی کمیته‌های خاص تشکیل میشود و در امور مربوط بحرف پزشکی و وابسته پزشکی و مؤسسات مختلف پزشکی طبق ضوابط مصوب هیئت مدیره نظام پزشکی مرکز نظر مشورتی کمیته‌های مذکور جلب خواهد شد.
ماده 23 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ دندانپزشکان از لحاظ تحصیل پروانه دائم تابع شرایطی هستند که برای پزشکان وضع شده است.
ماده 24 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)ـ تا موقعی که آئیننامه های پیش‌بینی شده در این قانون تصویب نشده است مقررات موجود معتبر و مجری خواهد بود.
ماده 25 (الحاقی 31ˏ03ˏ1354)- وزارت بهداری و وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون میباشند.
قانون فوق که مشتمل بر چهارده ماده و سه تبصره است در جلسه سه شنبه سوم خرداد ماه یکهزار و سیصد و سی و نه بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
قانون فوق مشتمل بر 14 ماده و سه تبصره در جلسه روز شنبه سوم دی ماه هزار و سیصد و سی و نه شمسی بتصویب مجلس سنا رسیده است.
ماده واحده (الحاقی 15ˏ04ˏ1359)- برای انتخاب شوندگان در هیئت مدیره نظام پزشکی علاوه بر آنچه در قانون نظام پزشکی مصوب سال 1339 و اصلاحیه های بعدی آن مقرر شده است شرایطی که برای انتخاب شوندگان مجلس شورای ملی جمهوری اسلامی ایران تعیین گردیده نیز ضروری میباشد.
مطالب مرتبط
گروه وکلای داداندیش
