آیین نامه اجرایی ماده (70) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تاریخ 1384 03 11
وزارت جهادکشاورزی ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور هیأتوزیران در جلسه مورخ 1384.3.4 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت جهادکشاورزی و سازمانمدیریت و برنامهریزی کشور، موضوع نامه شماره 101.29696 مورخ 1384.2.26 سازمان مدیریت وبرنامهریزی کشور و به استناد ماده (70) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ آییننامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب نمود.
ماده 1 ـ اصطلاحات مندرج در این آییننامه در معانی مشروح زیر به کار میروند:
الف ـ طرح مرتعداری: مجموعه اقداماتی که به منظور اعمال مدیریت مراتع با هدف حفظ، احیاء، توسعه و بهره برداری صحیحدر محدودهمعینی از مراتع کشور توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تدوین و تصویب میشود وبرای اجرا در چهارچوب قوانین موجود به مجریان واگذار میگردد.
ب ـ مدیریت مراتع: اقداماتی که برای حفظ، احیاء، اصلاح، توسعه و بهره برداری از مراتع و پایداری منابع طبیعی در مراتعصورت میگیرد.
ج ـ حقوق بهره برداران: حقوقی که به واسطه صدور پروانه چرای دام و یا از طریق انعقاد قرارداد اجرای طرحهای موضوع ماده(3) قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع ـ مصوب 1346 ـ و اصلاحیههای بعدی آن برایاشخاص ایجاد میگردد.
د ـ اراضی مستعد قابل واگذاری قلمرو عشایر: عرصههای بلامعارض منابع ملی و دولتی در ییلاق، قشلاق و میان بند عشایر دارای پروانه چرا و یا اراضیطرحهای مرتعداری که بر اساس ضوابط فنی و مطالعات انجام گرفته، دارای استعداد تولید اقتصادی شناختهشده و برای بهره برداری به عشایر ذی حق واگذار میشود.
هـ ـ عشایر ذی حق: آن دسته از بهره برداران مراتع که بنا بر تأیید سازمان امور عشایری جزء نظام خاص اجتماعی عشایر بودهو ذی حق بودن آنها منوط به دارا بودن مجوز بهره برداری از مراتع (دارای پروانه چرای دام یا انعقاد قرار داداجرای طرحهای مرتعداری) تأیید شده توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری میباشد.
و ـ خانوار کوچنده: عشایر ذی حق موضوع این آییننامه که جهت تعلیف دام در مراتع ییلاقی و قشلاق کوچ مینمایند.
ز ـ کانون اسکان عشایر: محدودهای از زیست بوم که بر اساس نتایج مطالعات سازمان امور عشایر دارای منابع، امکانات واستعدادهای لازم برای ایجاد اشتغال واسکان عشایرباشد.
ماده 2- هدف از اجرای این آییننامه پایداری منابع طبیعی، تنظیم مدیریت چرای مراتع و حفظ ذخایرژنتیکی دامها این (دام عشایر) میباشد.
ماده 3- سیاستها و راهکارهای اجرایی تحقق هدف این آییننامه به شرح زیر میباشد:
1 ـ اجرای طرحهای مرتعداری و مدیریت چرا از طریق عشایر ذی حق در چهارچوب ماده (3) قانونحفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع کشور ـ مصوب 1346 ـ 2 ـ واگذاری اراضی مستعد قلمرو عشایر بهخانوارهای کوچنده در چارچوب طرح ساماندهی اسکان عشایر با حفظ حقوق آنها
ماده 4- میزان اراضی مستعد قابل واگذاری به عنوان واحد اقتصادی برای فعالیتهای کشاورزی عشایرذی حق حداکثر معادل سه برابر عرف محل برای هر خانوار و برای محل (سایت) اسکان و فعالیتهای غیرکشاورزی بر اساس نتایج مطالعات انجام شده توسط سازمان امور عشایر ایران خواهد بود.
ماده 5- اراضی مستعد در کانونهای اسکان به خانوارهای عشایر ذی حق بر اساس درخواست سازمانامور عشایر توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور (مراتع) و سازمان امور اراضی (اراضی دولتی وموات) به منظور انجام فعالیتهای تولیدی و ساخت مسکن و تأسیسات زیربنایی مورد نیاز برای طرحهایتوسعه و عمران ناحیهای واگذار خواهد شد.
ماده 6- عشایر دریافت کننده اراضی متعهد خواهند بود که حداکثر ظرف یک سال پس از شروع بهرهبرداری در چارچوب تبصرههای زیر طبق تأیید مرجع واگذار کننده نسبت به تحویل اراضی مرتعی واقع درقطب مخالف اسکان اقدام و از کوچ به قطب مخالف اسکان خودداری نمایند.
تبصره 1 ـ عشایر موضوع این آییننامه که در مناطق تعیین شده اسکان پیدا مینمایند موظفند طبقضوابط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری نسبت به معرفی بهره بردار جایگزین در قطب مخالف اسکانخود به سازمان یادشده اقدام نمایند.
تبصره 2 ـ سازمان یادشده موظف است ظرف یک سال پس از شروع بهره برداری از اراضی کشاورزی ومعرفی بهرهبردار جایگزین در مراتع قطب مخالف توسط عشایر، نسبت به صدور اسناد قطعی به نام عشایرذینفع و ابطال پروانه بهره برداری در قطب مخالف اسکان به طور همزمان اقدام نماید. حداکثر دوره انجام اقدامات زیربنایی و آماده سازی بهره برداری از اراضی کشاورزی و معرفی بهره بردارجایگزین و صدور اسناد قطعی چهارسال خواهد بود.
تبصره 3 - در صورتی که عشایر اسکان داده شده ظرف یک سال پس از بهرهبرداری از اراضی کشاورزینسبت به معرفی جایگزین اقدام ننماید سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری نسبت به ابطال پروانه چرا اقدامو مرتع مذکور بلامعارض و در اختیار یادشده قرار میگیرد تا برای اجرای طرح مرتعداری به افراد دارایصلاحیت واگذار شود.
ماده 7- سازمان یادشده موظف است به منظور اجرای طرحهای مرتعداری و مدیریت مراتع عشایری ازطریق عشایر ذیحق"با اولویت تعاونیهای عشایری نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید.
1ـ ممیزی مراتع و شناسایی دامداران ذی حق عشایری
2 ـ تهیه طرح مرتعداری بر اساس پروانه چرای صادره و واگذای مدیریت اجرای آن به دامداران ذیحقعشایر تحت اختیار در دفاتر اسناد رسمی.
3 ـ تنظیم تقویت کوچ سالانه عشایر بر اساس شرایط اقلیمی.
4 ـ کنترل نظارت بر پروانه چرا به لحاظ تعداد دام مجاز، مدت و زمان استفاده از مراتع.
5 ـ بکارگیری قرقبانان و محافظین عشایری به منظور حفظ مراتع عشایری.
تبصره - ممیزی و صدور پروانه در مراتعی که تاکنون ممیزی نشدهاند حداکثر ظرف مدت چهار ماه و دراولین فصل مناسب بر اساس اعلام سازمان امور عشایری صورت خواهد گرفت.
ماده 8- وزارت جهادکشاورزی موظف است به منظور ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اجرایی تابعخود و نظارت بر تحقق اهداف این آییننامه و انجام اقدامات زیر، گزارش نظارتی لازم را هر شش ماه تهیه وبه سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ارسال نماید.
1 ـ ایجاد، تکمیل و تجهیز ایستگاههای انتظار دام ظرف مدت دو سال اول برنامه چهارم به منظورجلوگیری از چرای زودرس و اجرای دقیق تقویم کوج عشایر در چارچوب طرح ساماندهی عشایر کوچ رو.
2 ـ ارایه خدمات دامپزشکی مورد نیاز و کنترلهای لازم بهداشتی در گلوگاهها، ایستگاههای انتظار دام،مراتع و آبشخورهای مناطق مورد نظر.
3 ـ ایجاد امکانات و فضای مناسب جهت عرضه دام به منظور ممانعت از ورود دام مازاد به مراتع.
4 ـ اجرای طرحهای مرتعداری و ارزیابی نتایج بدست آمده به صورت سالانه و ارایه گزارش لازم.
5 ـ پیش بینی و اجرای برنامههای آموزشی ترویجی مورد نیاز به منظور توانمندسازی عشایر مجریطرحهای مرتعداری.
مطالب مرتبط