برای ایجاد دیوار در محدود و حریم شهر اخذ جواز ساخت الزامی است و انگیزه خیرخواهانه یا حسن نیت یا سوء نیت نیز در ارتکاب تخلف ساختمانی رافع مسئولیت نیست
بسم الله الرحمن الرحیم
کلاسه پرونده:9900487
شماره پرونده:9909980905800315
دادنامه: 9909970905811509
تاریخ: 1399/10/23
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای امید محمدی
موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: شعب دیوان عدالت اداری در خصوص تخریب دیوارکشی در اراضی با کاربری گردشگری و همچنین صلاحیت توسط کمیسیون ماده صد قانون شهرداری در رسیدگی به موضوع استنباط های متفاوتی داشته اند که منجر به صدور آرای متفاوتی شده است.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
1-شعبه 9 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص شکایت آقای هوشنگ زینکوهی به خواسته اعتراض به رأی کمیسیون ماده صد شهرداری به موجب رأی شماره 9709970900704223-1397/11/13 با این استدلال که: به موجب مواد1 و 3 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات هرگونه تغییر کاربری غیر مجاز ممنوع می باشد و شاکی بدون رعایت قوانین و مقررات و بدون اخذ مجوز و تغییر کاربری با احداث بنا مرتکب تخلف شده و رأی به درستی صادر شده است«، رأی به رد شکایت صادر کرده است. شعبه 6 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970956601523-1398/5/15 رأی شعبه را تایید کرده است.
2-شعبه 13 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص شکایت آقای غلام حسین حاجی مومجی به خواسته اعتراض به رأی کمیسیون ماده صد شهرداری به موجب دادنامه شماره 9809970903302712-1398/5/26 به شرح زیر رأی صادر کرده است؛
...رأی به تخریب، قلع بنا یا اعاده به وضع سابق در خصوص تخلفات ساختمانی بدون پروانه یا مازاد بر پروانه درصورتی صحیح و دارای وجاهت قانونی است که ضرورت آن توسط کارشناس رسمی احراز و در رأی کمیسیون تصریح گردد و تخریب و قلع بنا از سوی شهرداری محدود و محصور به عدم رعایت اصول سه گانه شهرسازی، فنی و بهداشتی بوده و معیار تشخیص آن نظر کارشناس رسمی دادگستری است ...، با توجه به ادعای وکیل شاکی مبنی بر کاربری ملک به صورت گردشگری ضرورت دارد در خصوص کاربری قبلی و فعلی ملک اظهارنظر گردد، لذا شکایت مقرون به صحت تشخیص و رأی به ورود شکایت صادر کرده است.
شعبه 6 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970906603550-1398/10/18 ضمن نقض رأی شعبه بدوی چنین رأیی صادر کرده است:
با التفات به اینکه مطابق ماده 100 قانون شهرداری و ماده 34 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ناظر به بند 3 ماده 1 قانون تغییر نام وزارت آبادانی به وزارت مسکن و شهرسازی اخذ پروانه ساختمانی جهت احداث بنا و رعایت مفاد پروانه ساختمانی و اصول شهرسازی اعم از تراکم ساختمانی و نوع کاربری ملک الزامی می باشد و در مانحن فیه به جهت عدم رعایت کاربری حریم شهر بدون پروانه ساختمانی ضوابط شهرسازی نقض گردیده است و رأی به رد شکایت صادر می شود.
3- شعبه 10 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص شکایت آقای علی اصغر زینعلی بر اعتـراض به رأی کمیسیون ماده صد شهرداری به موجب دادنامه شماره 9809970902800737-1398/2/7 چنین رای صادر کرده است؛ در خصوص شکایت شاکی به خواسته اعتراض به رأی کمیسیون ماده صد مبنی بر تخریب بابت احداث دیوار به طول 181 متر با عنـایت به محتویات پرونده نظر به اینکه وکیل شـاکی دلیل و مدرک موثـری که موجب نقض رأی معترض عنه گردد، ارائه ننمودند و رسیدگی در کمیسیون نیز مطابق مقررات قانونی صورت گرفته و تخطی از مقررات که موجب تضییع حقوق شاکی باشد مشهود نمی باشد، لذا حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد.
شعبه 7 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9809970959002406-1398/6/11 ضمن رای شعبه بدوی چنین رای صادر می نماید:
به رأی تخریب 181 مترمربع دیوارکشی غیرمجاز کمیسیون اشکال وارد است زیرا سال ساخت مشخص نشده است شاکی مدعی است طبق طرح جامع سال 1394 لواسان کاربری اراضی گردشگری اعالم شده لکن کمیسیون به استناد قانون حفظ اراضی زراعی و باغات رأی به تخریب صادر نموده ملک مشاعی است و معلوم نیست سهم شاکی به صورت قانونی تفکیک گردیده یا دیوار در ملک مشاعی بنا شده، لذا ضمن نقض رأی شعبه بدوی حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می نماید.
4-شعبه 32 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص شکایت آقایان حمید عزیزمحمدی و وحید عزیزمحمدی به موجب دادنامه شماره 9809970903202248-1391/8/15 چنین رای صادر نموده است:
نظر به اینکه دیوارکشی به عنوان جلوگیری از دستبرد محصول و لوازم کشاورزی است در واقع حفاظت از اموال است و به عنوان یک اقدام عمرانی تلقی نمی گردد تا مشمول ماده صد قانون باشد و در واقع تخلف ساختمانی تلقی نمیگردد، به علاوه مغایرت احداث دیوار با موازین فنی، شهرسازی و بهداشتی در رأی کمیسیون معین نگردیده است وهمچنین شهرداری مکلف بوده است که از قبل احداث حسب مدلول تبصره 7 ماده صد از احداث دیوار جلوگیری نماید، لذا با توجه به مراتب فوق رأی کمیسیون ماده صد نقض و حکم به ورود شکایت صادر و اعلام میگردد. این رأی قطعی است.
5-شعبه 26 بدوی دیوان عدالت اداری در مورد دادخواست آقای مهدی مشهدی میرزا به طرفیت شهرداری اسلامشهر به موجب دادنامه شماره 8909970902601411-1389/10/26 به شرح زیر رای صادر کرده است:
در خصوص شکایت آقای مهدی مشهدی میرزا با وکالت آقای کامیار باقری علیه شهرداری اسلامشهر به خواسته ابطال رأی شماره 2980-1389/7/5 و 3568-1389/8/5 کمیسیون ماده صد شهرداری به شرح مفاد دادخواست و مستندات و مدارک تقدیمی توجهاً به اینکه ایراد و اعتراض موثر و موجهی که موجب نقض رأی معترض عنه گردد ابراز و اقامه نگردیده است و رأی اصداری هیچ گونه مباینت و مغایرتی با موازین قانونی ندارد و تمسک شاکی به موارد اعلامی فاقد ادله اثباتی است. لذا با توجه به مراتب فوق و باعنایت به اینکه تخلفی از قوانین که موجب تضییع حقوق شاکی باشد مشهود نیست علیهذا دعوای مطروحه غیر وارد تشخیص و حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رأی صادره قطعی است.
6-شعبه اول تشخیص دیوان عدالت اداری در راستای اعمال ماده 18 سابق قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1385نسبت به رأی شعبه 26 بدوی به شماره 1411-1389/10/26 چنین رایی صادر کرده است:
با عنایت به اینکه دیـوار کشی در حریم از شمول مـاده صد قانون شهرداری ها و تبصره های آن خـارج است لذا اتخاذ تصمیم کمیسیون تجدیدنظر ماده صد شهرداری اسلامشهر و رأی شماره 3568-1389/8/5 در این خصوص فاقد وجاهت قانونی است و دادنامه شماره 1411-1389/10/26 شعبه 26 بدوی که در پرونده 26/89/1718 که در تایید رای فوق الاشعار کمیسیون ماده صد شهرداری صادر گردیده واجد اشتباه بیّن قانونی است لذا تقاضای اعمال ماده 8 قانون دیوان عدالت اداری از ناحیه ریاست دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه مذکور موجه تشخیص و با اختیار حاصله از ماده قانون مرقوم نقض می گردد و در ماهیت امر با توجه به اینکه تعیین جریمه برای احداث بنا قانونی می باشد لذا بند اول رای شماره 3568-1389/8/5 کمیسیون تجدید نظر عیناً تأیید می گردد و بند دوم بنا به استدلال و استناد مرقوم و مستنداً به مواد 7 و 13 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1385 نقض و جهت رسیدگی مجدد با رعایت مدلول دادنامه به کمیسیون مربوطه ارجاع می گردد. رأی صادره قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1399/10/23 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
الف- تعارض در آراء محرز است.
ب- مطابق ماده 100 قانون شهرداری صلاحیت کمیسیون ماده 100 در رسیدگی به تخلفات ساختمان در محدوده و حریم شهر است و مطابق بند1-14 فصل اول مبحث دوم مقررات ملی ساختمان و قسمت18-1 مبحث هشتم و قسمت 12-1-3-1 مبحث دوازدهم از همان قانون عملیات ساختمانی عبارت از تخریب، خاکبرداری، خاکریزی، گودبرداری، محوطه سازی و غیره است و احداث دیوار نیز عملیات ساختمانی محسوب می شود و به دلالت ماده 34 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و مـاده 2 قانون تعاریف محـدوده و حریم شهر و روستا و شهرک مصوب سال 1384، برای ایجاد دیوار در محدود و حریم شهر اخذ جواز ساخت الزامی است و انگیزه خیرخواهانه یا حسن نیت یا سوء نیت نیز در ارتکاب تخلف ساختمانی رافع مسئولیت نیست. بنا بر مراتب رأی شعبه ششم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 18-1398/10/9809970956603550 که بر رد شکایت صادرشده صحیح و موافق مقررات است.این رای به استناد 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
محمد کاظم بهرامی
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
منبع : کانال شهردادمطالب مرتبط
تفاوت های طرح دعوای کیفری و دادخواهی حقوقی
مصادیق تغییر کاربری موضوع ماده 10 قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها کدامند ؟
رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره های 740 و 741