اداره جهاد کشاورزی؛ شاکی یا اعلام کننده جرم
در جرایم موضوع قانون حفظ کاربری زراعی و باغها، اداره جهاد کشاورزی صرفا اعلام کننده جرم است و در نتیجه حق تجدیدنظر خواهی از آرای صادره را ندارد
پرسش
تکلیف اداره جهاد کشاورزی در پیگیری موضوع تغییر کاربری غیر مجاز به عنوان شاکی خصوصی است یا به عنوان اعلام کننده جرم ؟ آیا این اداره حق تجدید نظر خواهی نسبت به احکامی که در این خصوص صادر می شود را دارد یا خیر ؟
نظر هیئت عالی
با توجه به قانون حفظ کاربری زراعی و باغها در جرائم موضوع قانون، سازمان جهاد کشاورزی شاکی محسوب نمی شود و طبیعتاً چون صرفاً اعلام کننده است حق تجدیدنظرخواهی ندارد، نتیجتاً نظریه اتفاقی در حد این استنتاج مورد تأیید می باشد.
نظر اتفاقی
ملاک در این خصوص قانون است. در پاره ای از قوانین دربارۀ ادارات و سازمان های دولتی تکلیف اعلام جرم در نظر گرفته شده است و این بدان معنی نیست که آنها شاکی باشند و هرآنچه حقوق و وظایفی که شاکی در مقام پیگیری بزه دارد، داشته باشند. امّا مواردی نیز وجود دارد که این ادارات و سازمان های دولتی خود از وقوع جرم، متحمل ضرر و زیان می شوند. در این صورت می توان با جواز مصرحه در ماده 10 قانون آئین دادرسی کیفری 1392، آنها را شاکی یا مدعی خصوصی نامید و تنها در این صورت است که کلیه اختیارات شاکی را داشته و بایستی آراء مراجع قضائی نیز به آنان ابلاغ شود و آنان می توانند به عنوان شاکی به این تصمیمات اعتراض نمایند و نیز می توانند حتی اعلام گذشت نمایند؛ نمونه ای از این موارد، تخریب منابع ملی یا تصرف این اراضی است که در اینجا اداره منابع طبیعی به عنوان شاکی می بایست مطابق ماده 690 قانون مجازات اسلامی 1375تقاضا ی پیگیری جرم را نماید یا در جرم چرای بدون پروانه یا مازاد بر پروانه چرا موضوع تبصره 2 ماده 47 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به همین نحو اقدام کند. سازمان حفاظت محیط زیست نیز طبق قوانین "حفاظت و محیط زیست" و "صید و شکار" ازجمله به صراحت ماده 14 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353 در مورد جرایم موضوع این قانون، شاکی محسوب می شود. اما در قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها، به ویژه تبصره 2 (اصلاحی 1385/08/01) ماده 1 سازمان جهاد کشاورزی در جرم تغییر کاربری غیرمجاز شاکی خصوصی شناخته نشده است. همینطور به موجب ماده 688 از قانون مجازات اسلامی 1375وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی یا سازمان محیط زیست در بزه مصرحه اعلام کننده جرم هستند، نه شاکی. مع الوصف در عمل دیده شده دادگاه تجدید نظر در مواردی که اداره جهاد کشاورزی به آراء دادگاهها در موضوع تغییر کاربری اعتراض داشته اند آن را پذیرفته و حتی در پاره ای از موارد نیز نقض نموده است.
منبع : نشست قضاییمطالب مرتبط
قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها با آخرین اصلاحات
تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها و موارد مجاز آن - وکیل متخصص تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها
تغییر کاربری ضروری اراضی زراعی و باغ ها
دستورالعمل ماده10آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی
گروه وکلای داداندیش
