اجازه وارثان پس از فوت موصی، بدون تردید مؤثر و معتبر است ولی در خصوص اثر اجازه در زمان حیات موصی هر چند اختلافنظر وجود دارد ولی به نظر میرسد که اجازه در زمان حیات موصی قابل رجوع است در صورت عدم رجوع در زمان حیات و تنفیذ وصیت، دیگر قابل عدول نخواهد بود
صورتجلسه نشست قضائی
برگزار شده توسط استان مازندران/ شهر گلوگاه
تاریخ برگزاری ۱۳۹۲/۰۴/۰۵
آیا اجازه وارثان قبل از فوت موصی وصیت را تنفیذ میکند و برای وارثان الزام آور است؟
اجازه وارثان پس از فوت موصی، بدون تردید مؤثر و معتبر است ولی در خصوص اثر اجازه در زمان حیات موصی هر چند اختلافنظر وجود دارد ولی به نظر میرسد که اجازه در زمان حیات موصی قابل رجوع است. در صورت عدم رجوع در زمان حیات و تنفیذ وصیت، دیگر قابل عدول نخواهد بود.
به نظر میرسد که اجازه در زمان حیات موصی اعتبار دارد و وارثان را پای بند میکند زیرا اولاً ـ در زمان حیات موصی نیز حقوق وارثان مورد حمایت است به همین دلیل اختیار موصی محدود به ثلث شده است. ثانیاً ـ وصیت عمل حقوقی انجام شده است و آنچه معلق به فوت شده اثر حقوقی آن است، پس باید آن را قابل تنفیذ شمرد، در نتیجه وارثان اگر در زمان تنظیم یا بعد از آن وصیتنامه را تنفیذ کنند، حق عدول از اجازه خود را ندارند. (قول مشهور فقهای امامیه نیز همین است)
نظر اقلیت
به نظر میرسد باید قائل به تفکیک شد، یعنی عدول از اجازه در زمان حیات موصی، بعد از فوت موصی ممکن نیست زیرا استصحاب رضای وارثان به محض فوت سبب تنفیذ وصیت میشود ولی در زمان حیات موصی اجازه دهنده را پای بند نمیکند. چرا که هنوز حق او و صفت وراثت احتمالی و نامحقق است. وانگهی موصی نیز که هنوز زنده است و امکان جبران این بازگشت را به وسایل دیگر دارد، در حالیکه رجوع بعد از مرگ اراده او را عقیم میگذارد.
منبع : مرکز آموزش قوه قضاییهمطالب مرتبط
عدم ابطال سند بعد از ثبت ملک در دفتر املاک به نام ورثه یا موصی له