جمع میان قیمت روز مال مورد نزاع و خسارت تاخیر تادیه
با صدور حکم به محکومیت خوانده نسبت به پرداخت قیمت روز مال مورد نزاع، مطالبه خسارت تاخیر تادیه از نظر موضوعی منتفی بوده و توجیهی ندارد
شماره دادنامه : 9509970908300159
تاریخ دادنامه : 1395/04/27
خلاصه جریان پرونده
در تاریخ 84/06/08 خانم م. ن. و نیز آقای ع. و خانمها ل. و بی بی ز. وبی بی ک. همگی ن. دادخواستی به طرفیت آقای د. ن. به خواسته مطالبه سهم خواهانها از منزل مسکونی واقع در خرمشهر خیابان داوری نبش پ... پلاک ... و خسارات دادرسی و تأخیر تأدیه تقدیم دادگستری خرمشهر نموده و خواهان ردیف اول توضیح داده که اینجانبه و سایر وراث مرحوم ح. ن. به خوانده وکالتی تفویض کردیم تا منزل مسکونی موروثی پدری مان را بفروشد و ثمن را به نسبت سهم الارث بین وراث تقسیم و پرداخت نماید، خوانده سند منزل را بنام خودش منتقل و ریالی به سایر وراث پرداخت نکرده است. از آنجا که خوانده حاضر به پرداخت مطالبات سایر وراث که از آنها وکالت دارم نشده و قصد پایمال نمودن حق ما را دارد به شرح خواسته تقاضای رسیدگی و صدور حکم داریم.
شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی خرمشهر عهده دار رسیدگی به پرونده می شود در جلسه مورخ 84/08/26 دادگاه که در وقت مقرر با حضور طرفین تشکیل می گردد خواهانها به شرح دادخواست تقدیمی رسیدگی و صدور حکم را تقاضا می نمایند، خوانده در دفاع بیان میدارد اینجانب منزل مسکونی را از مادر خواهانها و ع. ن. خریداری نموده ام البته قراردادی تنظیم نشد و مادر خواهانها به عنوان وکیل چهار دختر «یکی از دختران بنام بی بی ک. در سوئد هستند»; و ع. ن. سهم خود را فروختند و من به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کردم و سند مالکیت بنام من صادر گردیده است و خواسته خواهانها را قبول ندارم. دادگاه در پایان جلسه مقرر میدارد رونوشت وکالتنامه های استنادی را ارائه نمایند که خوانده رونوشت سند مالکیت را ارائه می کند، دادگاه پاره اقدامات قضائی از جمله استماع مجدد اظهارات طرفین و ارجاع امر به کارشناس جهت تعیین قیمت روز ملک و نیز تعیین سهم خواهانها از ملک مذکور معمول و نهایتا ختم رسیدگی را اعلام و به شرح دادنامه شماره 2242 - 86/08/28 مطابق نظریه کارشناس حکم به نفع خواهانها و الزام خوانده به پرداخت سهم آنان و نیز پرداخت مبلغ 5/024/000 ریال بابت هزینه دا درسی و مبلغ ششصد هزار ریال بابت حق الزحمه کارشناس و همچنین پرداخت خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ 76/06/25 «تاریخ اعطاء وکالت به خوانده»; تا زمان اجرای حکم صادر می نماید. با اعتراض محکوم علیه شعبه هفتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان به موجب دادنامه شماره 1272 - 88/09/16 رأی بدوی را تأیید می کند.
مدیر کل محترم دادگستری استان خوزستان آراء را واجد ایراد دانسته و پیشنهاد اعمال ماده 18 اصلاحی می نماید که در نهایت با دستور بررسی از ناحیه ریاست محترم قوه قضائیه، پرونده در معاونت قضائی قوه توسط کمیسیون پنجم مستقر در آن معاونت بررسی و قضات محترم کمیسیون مذکور چنین اظهار نظر می نمایند: به اعتقاد اینجانبان آن قسمت از آراء صادره که متضمن محکومیت خوانده به پرداخت سهم ارث خواهانها از ملک موروثی با جلب نظر کارشناس به نرخ روز می باشد بلااشکال است زیرا هرچند خوانده مدعی خرید ملک و پرداخت ثمن گردیده است لیکن هیچ دلیلی در این خصوص ارائه نداده است و نامبرده با استفاده از وکالتنامه مبادرت به اخذ سند مالکیت بنام خویش کرده و این در حالی است که در واقع امر مالکیت ملک به مورث آنان بوده است مادامیکه سهم آنها را از ملک پرداخت نکرده است به نرخ روز سهم نامبردگان را محاسبه و پرداخت نماید و اقدام دادگاه در جلب نظر کارشناس بلااشکال بوده است و بر محاسبه سهم خواهانها و بر اساس آن هیچ ایرادی وارد نیست و از حیث مذکور اعتراض وارد نبوده و موجبی جهت دادرسی وجود ندارد به رد اعتراض در این باره اظهار نظر می گردد. تنها ایراد وارده بر آراء آن است که چون ارزش ملک به نرخ روز محاسبه گردیده است و در زمان صدور حکم قطعی اشتغال ذمه خوانده مستقر گردیده است لذا محکومیت خوانده به پرداخت خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ 76/06/25 (تاریخ اعطاء وکالت) محل ایراد است. از این حیث ضمن موافقت با پیشنهاد مطروحه به تجویز اعاده دادرسی نسبت به رأی مرقوم وفق ماده 18 اصلاحی اظهار نظر می گردد رسیدگی مجدد در شعبه هم عرض تجدیدنظر می باشد.
متعاقبا با حاکمیت ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری، در راستای ماده مرقوم پرونده به نظر ریاست محترم قوه قضائیه می رسد و معظم له با اعاده دادرسی موافقت و نهایتا پرونده جهت رسیدگی به دیوانعالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع می گردد. هیأت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای انصاری رئیس شعبه و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می دهد:
رأی شعبه دیوان عالی کشور
با توجه به محتویات پرونده و مفاد گزارش و نظریه قضات محترم حوزه معاونت قضائی قوه قضائیه، ایراد قضات معاونت قضائی قوه قضائیه به دادنامه معترض عنه که بر مبنای آن ایراد، اعاده دادرسی تجویز گردیده است صرفا نسبت به بخشی از دادنامه مذکور یعنی راجع به خسارت تأخیر تأدیه است که به نظر می رسد ایراد نسبت به این قسمت از دادنامه کاملا موجه و وارد است زیرا با محکومیت خوانده به قیمت روز رقبه مورد نزاع مطالبه خسارت تأخیر تأدیه موضوعا منتفی بوده و توجیه ندارد بنابراین مخدوش بودن رأی در این قسمت محرز و با عنایت به تجویز اعاده دادرسی از ناحیه ریاست محترم قوه قضائیه، نسبت به این قسمت از دادنامه شماره 1272 - 88/09/16 صادره از شعبه هفتم دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان و مستندا به ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1392 دادنامه موصوف و نیز دادنامه شماره 2242 - 86/08/28 شعبه اول دادگاه عمومی خرمشهر صرفا در قسمت محکومیت خوانده اولیه به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه نقض و حکم به بی حقی خواهانها در این خصوص صادر می گردد.
شعبه بیست و سوم دیوان عالی کشور
یعقوب انصاری (رئیس)
موسی جعفری (مستشار)
مطالب مرتبط
قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 04-12-1392 با اصلاحات و الحاقات بعدی
تغییر کاربری ضروری اراضی زراعی و باغ ها
کنکاشی در ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی واگذاری دولت و نهادها
گروه وکلای داداندیش
